Yurtiçi piyasalarının radarında bugün TÜİK ekim ayı enflasyon rakamları yer aldı. Buna göre, ekim ayında enflasyon aylık olarak yüzde 2,88'le beklentilerin üzerinde artış gösterirken, yıllık enflasyon yüzde 48,58'e geriledi.
Piyasada 2,5 etrafında şekillenen aylık enflasyon beklentilerini üzerinde gelen veride, Orta Vadeli Program (OVP) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) yılsonu hedeflerinin tutup tutmayacağı incelemeleri de devam ediyor.
İşte ekonomistlerin değerlendirmeleri...
'ENFLASYONUN ATEŞİ DÜŞMÜYOR'
Prof. Dr. Mehmet Şişman, enflasyondaki düşüşün istenilen seviyede olmadığını vurgulayarak sosyal medya hesabından şu şekilde paylaşımda b ulundu:
“2024 enflasyonu 2023'ün üstünde; YÜZDE 62,02 (Kira için). Ekim tüfe yüzde 2,88 yüksek geldi. Cezalar için yeniden değerleme oranı yüzde 43,93 ÜFE aylık düşüyor (%1,29), gıda aylık (%4,33) ve giyim ve ayakkabı (%14,32) çok yüksek. Özetle enflasyonun ateşi düşmüyor.”
'ENFLASYON HEDEFİNDE SAPMA'
TÜİK enflasyonunun ardından sosyal medya hesabından açıklamada bulunan Merkez Bankası eski başekonomisti Hakan Kara, 2024 sonunda enflasyonun ulaşacağı rakamı açıkladı.
"Bugünkü enflasyon verisinden sonra bu yılı %44 civarında kapatacağımız belli oldu. OVP’de bu yılın hedefi %33’tü. Böylece hedefin 1/3 oranında üzerinde kalmış olacağız. Üstelik bu sapmayı döviz kurunun ve petrol fiyatlarının tahminlerden daha düşük olduğu bir yılda yaşadık. Genel seçimlerden bu yana TÜİK ve İTO fiyat endeksleri. 15 aylık birikimli fark %5,8. İki endeksin içeriğinin epey farklı olduğunu da düşünürsek son dönemde ölçümde ciddi sorun var diyemeyiz. IMF veri tabanında yer alan ülkeler arasında, Türkiye mevcut durumda dünyanın en yüksek 6. enflasyonuna sahip ülkesi. 2008 yılından beri düşüş eğilimindeyiz"
FAİZ İNDİRİMİ NE ZAMAN MASADA OLACAK?
Ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyon rakamlarının ardından TCMB'nin faiz indiriminin ne zaman masaya yatıracağına dair değerlendirmede bulundu.
Bürümcekçi,"Politika faizinde Kasım ayında da değişim beklemezken, faiz indirimlerini asgari ücret gibi kritik kararların sonrasına bırakılmasının daha doğru olacağı düşüncesindeyiz. Ancak 26 Aralık PPK toplantısı öncesi dezenflasyon hedefi ile uyumlu netleşme olur ve kasım TÜFE olumlu gelirse faiz indirimi masada olabilir" açıklamasında bulundu.
'YÜKSEK FAİZLE ÇÖZÜLMEZ'
Dr. Burcu Aydın, üretici fiyatlarında, “Ekim ayında üretici fiyatlarını, enerji ve tütün ürünleri aşağı çekerken, tüketim malları (gıda, dayanıklı ve dayanıksız) arttırdı. Tüketim malları üretici fiyatlarındaki artış, izleyen aylarda tüketici enflasyonuna da yansıyacaktır” değerlendirmesinde bulunurken, TÜFE değerlendirmesinde de şunları ifade etti:
“Tüketici fiyatlarını ekim ayında giyim-ayakkabı, gıda ve konut fiyatları yukarı çekti (sepettteki ağırlığına göre) Gıda ve konut fiyatlarındaki yüksek artış, enflasyonun sadece yüksek faizle çözülemeyeceğinin göstergesi oldu.”
'HİZMET ENFLASYONU DÜŞMEDEN ENFLASYONU DÜŞÜREMEZSİN'
Dr. İsmet Demirkol, enflasyon verilerindeki değerlendirmesinde, hizmet enflasyonuna dikkat çekti. Demirkol sosyal medya hesabından şu ifadeleri kullandı:
“Hizmet enflasyonu düşmeden, enerjide dışa bağımlılık azalmadan, arz fazlası olmadan enflasyonu düşüremezsin. Yüksek teknoloji ihracatını artırmadan, cari fazla veremezsin. Ekim aylık enflasyon: yüzde 2,88, ekim yıllık enflasyon: yüzde 48,58”