Hazine ve Maliye Bakanlığı, merkezi yönetim bütçesi, kasım ayında 75.6 milyar lira fazla verse de ocak-kasım dönemini kapsayan 11 aylık dönemde bütçe açığı 532.4 milyar lira oldu. Bütçede vergi gelirleri dikkat çekerken, faize harcanan tutar ise 632 milyar lirayı aştı.

DOLAYLI VERGİ GELİRİ KATLANDI

Bütçe giderleri, ekonomik kriz, deprem ve genel seçim dolayısıyla geçen yılı ikiye katladı. Geçen yıl 11 aylık döneminde 2 trilyon 567 milyar lira bütçe gideri oluşurken bu yıl yüzde 102.25’lik artış gerçekleşti. Gelirler aynı dönemde giderleri karşılayamadı.

Vergi oranlarındaki artışla en yüksek gelir kalemi burada oluşurken, dolaylı vergi gelirleri doğrudan vergi gelirlerini katladı. Vatandaşın cebinden çıkan vergi ve harçlar bütçenin taşıyıcısı oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dün açıkladığı bütçe gerçekleşme verilerine göre, kasım ayında 746 milyar 810 milyon lira gelire karşılık, 671 milyar 183 milyon lira gider oluştu ve bütçe 75 milyar 627 milyon lira fazla verdi.

Ocak-kasım döneminde ise bütçe gelirleri 4 trilyon 660 milyar lira olurken, giderler ise 5 trilyon 193 milyar liraya dayandı. 11 aylık açık 532 milyar 436 milyon lira oldu. Bütçe gelirlerinin 4 trilyon 60 milyar lirası vergi gelirlerinden oluşurken bunun büyük payı dolaylı vergilerden geldi.

Özel Tüketim Vergisi geliri 811 milyar 547 milyon lira ile 611.7 milyar liralık Gelir Vergisi geliri ile 766.7 milyar liralık Kurumlar Vergisi gelirini geçti. Vergi geliri kalemindeki yıllık yüzde 114’lük yüksek artış da bütçeye yetmedi ve borçlanma devreye girdi. 11 aylık dönemde faiz ödemeleri de 632 milyar 282 milyon liraya ulaştı.

YIL SONUNDA FAİZE 663 MİLYAR LİRA GİDEBİLİR

Orta Vadelli Program’a (OVP) göre vergi gelirlerinin yıl sonunda 4 trilyon 323 milyar TL olması bekleniyor. Toplam bütçe gelirlerinin 7 trilyon liraya 697 milyar liraya ulaşması beklenirken harcamaların ise 9 trilyon 349 milyar lirayı aşacağı tahmin ediliyor. Böylelikle OVP’de yıl sonu bütçe açığı beklentisi 1.6 trilyon lira olarak tahmin ediliyor. Faize ödenecek tutarın ise yıl sonunda 663 milyar lirayı aşması bekleniyor.

5.6 MİLYAR LİRA GİZLİ HARCANDI

Harcama yetkisi Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’da bulunan bütçedeki gizli hizmet giderleri kaleminden 11 ayda yapılan harcama toplamı 5 milyar 658 milyon 739 bin liraya ulaştı. Örtülü ödenek olarak da bilinen gizli hizmet ödeneğinden en son ekim ayında 1 milyar 24 milyon 896 bin lira ile rekor kullanım gerçekleşmişti. Gizli ödenekten bu yılki en yüksek ikinci harcama 901 milyon lirayla geçen temmuz ayında yapılmıştı. Kasım ayında yapılan 808 milyon 994 bin liralık harcama bu yıl en çok gizli harcama yapılan üçüncü ay oldu.