Yüksek faizin etkisiyle seçim sonrasında yabancı sıcak para girişleri, yurt içinde dövizden TL'ye geçiş ve TL kredi büyümesinde gerileme yaşanırken, son haftalarda mevduat ve kredi faizlerinde dikkat çeken gelişmeler kaydedildi.
Merkez Bankası (TCMB) 23 Mayıs'taki son toplantısında politika faizini yüzde 50 seviyesinde sabit tutarken, son bir aylık dönemde kredi ve mevduat faizlerinde düşüş yaşandı.
19 Nisan haftasında yüzde 68,88 ile rekor kıran üç aya kadar vadeli ortalama TL mevduat faizi, geçen hafta yüzde 61,00'a geriledi. Böylece son altı haftalık dönemde söz konusu vadede mevduat faizi 7,88 puan gerilemiş oldu.
Seçim haftası olan 29 Mart'ta yüzde 86,15 ile rekor kıran ortalama ihtiyaç kredisi faizleri de geçen hafta yüzde 75,93'e geriledi. Böylece son dokuz haftada ortalama ihtiyaç kredisi faizlerinde 10,22 puanlık düşüş görüldü.
5 Nisan haftasında yüzde 69,02'yi gören ortalama ticari kredi faizleri de geçen hafta yüzde 62,54'e geriledi ve bu kalemde de sekiz haftalık düşüş 6,48 puan oldu.
Mevduat faizi ve ticari kredi faizinde oranlar, TCMB'nin yüzde 50'lik haftalık repo faizinin yıllık bileşik karşılığı olan yüzde 64,48'in altını gerilemiş oldu.
TCMB'nin yüklü döviz alımlarıyla birlikte 22 Mayıs'ta taban değer olan yüzde 47'ye kadar gerileyen ancak 24 Mayıs'taki zorunlu karşılık tedbiriyle tekrar yüzde 53'e yükselen bankalar arası piyasadaki gecelik faiz oranları da tekrar yüzde 50 seviyelerine çekildi.
FAİZLER NEDEN DÜŞÜYOR?
Faizlerdeki düşüşte, kurda artış beklentilerinin geriye çekilmesi, dövizden TL'ye dönüş eğilimi ve TL kredi talebinin düşük olması etkili oluyor.
Fortuna Capital Danışmanlık Kurucusu Altuğ Özaslan, mevduat faizlerindeki düşüşün nedeni olarak TL kredi talebindeki düşüklüğe işaret ederek "TL cinsi kredi iştahı olmadığı için bu kredi stoğunun fonlama ihtiyacı için de bir yarış oluşmuyor" dedi.
Yüksek faiz seviyesi nedeniyle konut, araç, tüketici ve ticari tüm kredilere talebin çok sınırlı olduğuna ve döviz tarafından girişlere vurgu yapan Özaslan, "Bu yüzden de fonlama faizleri, ihtiyaç duyanların birbirlerinin önüne talep koymaları gerektirecek bir durum oluşturmuyor" değerlendirmesinde bulundu.
Özaslan, mevduatta dövizden TL'ye dönüş eğiliminin de TL likiditeyi desteklediğini, bunun da piyasada faizlerinde düşüşünde etkili olduğunu söyledi.
GCM Yatırım ekonomisti Evren Kırıkoğlu da son dönemde faizlerdeki düşüşle ilgili, kur beklentilerine ve dövizden TL'ye dönüş olgusuna dikkat çekti.
Döviz kurlarında artış beklentilerinin geri çekildiğini, bunun da yerleşiklerin dövizden TL'ye dönüşü desteklediğini söyleyen Kırıkoğlu, "Faiz kurdan daha çok getiri sağlar düşüncesiyle birlikte TL'ye dönüş yaşanıyor. Yurt içinde TL'ye teveccüh artıyor. Eğer siz döviz kuru beklentilerini düzeltirseniz çok fazla faiz vermenize de gerek kalmıyor" yorumunu paylaştı.
TCMB'nin piyasada faizlerin çok fazla düşmesine izin vermeyeceği ve gerekirse yeni adımlar atacağı mesajını verdiğini, Maliye'nin de borçlanma yoluna gidebileceğini hatırlatan Kırıkoğlu, TCMB'nin aralık ayında faiz indirimlerine başlayabileceğini dile getirdi.
