Türkiye haritasına baktığınızda, birbirinden uzak coğrafyalarda yer alan ancak isimlerinde ortak bir kelime barındıran şehirler hemen dikkat çeker: Gelibolu, Tirebolu, İnebolu ve Safranbolu… Peki, bu yerleşim yerlerinin neden hepsinin sonunda "bolu" var? Bu benzerliğin arkasında şaşırtıcı bir tarih yatıyor. Antik dillerden günümüze uzanan bir isim yolculuğu, Anadolu’nun kadim geçmişine ışık tutuyor.
"POLİSTEN, BOLU'YA"
Bu yerleşim adlarının kökeninde, Eski Yunanca’da “şehir” anlamına gelen “polis” kelimesi yer alıyor. Helenistik dönemden itibaren Anadolu’nun farklı bölgelerinde kurulan birçok şehir, adlarının sonuna “polis” takısını alıyordu. Zamanla, bu takı halk arasında fonetik değişime uğrayarak “bolu” haline geldi.
Bu dönüşüm, yalnızca dilsel değil, aynı zamanda kültürel etkileşimlerin bir sonucu olarak da değerlendiriliyor. Roma ve Bizans dönemlerinde kullanılan “polis” ekinin, Türkler’in bölgeye yerleşmesinden sonra halk arasında daha kolay telaffuz edilen bir forma evrilmesi, bu yer isimlerinin bugünkü halini almasında etkili oldu.
TİREBOLU: 3 ŞEHİR TEK İSİM
Karadeniz kıyısındaki Tirebolu’nun adı, antik dönemlerde kurulan Tripolis kentinden geliyor. Yunanca’da “tri” üç, “polis” ise şehir anlamına geliyor. Tripolis zamanla Tirebolu’ya dönüşerek bugünkü ismini aldı.
GALLİPOLİS'TEN GELİBOLU'YA
Çanakkale Boğazı’nın kıyısında yer alan Gelibolu’nun ismi ise Galliopolis (Galli Şehri) kökenlidir. Tarih boyunca çeşitli medeniyetlerin etkisiyle ismi değişmiş ve bugünkü Türkçe formunu kazanmıştır.
SAFRANBOLU, İNEBOLU...
Safranbolu’nun adı, hem bölgedeki safran üretiminden hem de "polis" takısından gelmektedir. Yani "safran diyarı" anlamını taşırken, aynı zamanda bir şehir ismini de barındırır. İnebolu ise antik dönemde “Abonou Teichos” ve daha sonra “Ionopolis” adıyla bilinirken, zamanla bugünkü haline evrilmiştir.
Tüm bu isimler, Anadolu’nun çok katmanlı tarihini, dillerin ve kültürlerin iç içe geçmişliğini gözler önüne seriyor. Yunanca'dan Türkçeye evrilen bu isimler, hem geçmişin izlerini taşıyor hem de bugünün coğrafi kimliğine yön veriyor.