Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın (TCDD) trenlerde görev yapan personele yönelik 773 milyon 846 bin TL’lik kumanya ihalesi, yargıdan döndü. Geçmiş yıllarda “bozuk gıda” ve “ekmekten hamam böceği ayağı çıkması” gibi gerekçelerle ihale dışı bırakılan SMC Yemek şirketinin itirazını değerlendiren Ankara 8. İdare Mahkemesi, şirketi haklı buldu.
İHALE İKİNCİ ŞİRKETE VERİLMİŞTİ
TCDD Taşımacılık AŞ tarafından 7 Nisan 2025’te düzenlenen ve 01 Haziran 2025 – 31 Aralık 2027 tarihlerini kapsayan “Tren Üzerinde Görev Yapan Personele Kumanya Paketi Temini ve Dağıtımı” ihalesinde, ekonomik açıdan en avantajlı teklifi SMC Yemek verdi. Ancak ihale komisyonu, şirketin geçmiş yıllarda yürüttüğü bazı işlerde yaşandığı belirtilen aksaklıkları gerekçe göstererek SMC’yi “iş ve meslek ahlakına aykırı davranış” kapsamında değerlendirme dışı bıraktı. İhale, Özata Gıda adlı şirkete verildi.
HAMAM BÖCEĞİ AYAĞI, BOZUK PEYNİR, EKSİK ÜRÜN
TCDD’nin gerekçeleri arasında şu iddialar yer aldı:
Ekmekten hamam böceği ayağı çıkması
Bozuk kaşar peyniri verilmesi
Kumanya paketlerinde eksik veya şartnameye aykırı ürün bulunması
Bazı dağıtım noktalarında hijyen ve fiziki koşulların yetersizliği
Bu tespitlere dayanılarak şirket hakkında cezai yaptırımlar uygulandığı, hak edişlerden kesintiler yapıldığı belirtildi.
MAHKEME: AĞIR VE SÜREKLİ DEĞİL
SMC’nin Kamu İhale Kurumu’na (KİK) yaptığı itiraz reddedildi. Bunun üzerine şirket, KİK kararının iptali istemiyle Ankara 8. İdare Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme kararında, söz konusu ihlallerin beş yıla yayılan uzun bir zaman diliminde, sınırlı sayıda, Türkiye'nin farklı bölgelerinde gerçekleştiği vurgulandı. Kararda, bu durumun “iş ve meslek ahlakına aykırılık” düzeyine ulaşmadığı belirtilerek, idarenin uyguladığı yaptırımların sözleşme kapsamında cezai şartla sınırlı kalması gerektiği ifade edildi.
KAMU İHALE KURULU KARARI İPTAL
Mahkeme, Kamu İhale Kurulu’nun 23 Temmuz 2025 tarihli kararını hukuka aykırı bularak iptal etti. Bunun üzerine KİK, 10 Aralık 2025 tarihli kararla SMC’nin teklifinin yeniden değerlendirmeye alınmasına, 202 bin 718 TL’lik itirazen şikâyet bedelinin şirkete iade edilmesine oybirliği ile karar verdi.
‘KEYFİ DIŞLAMA OLMAZ’ MESAJI
Karar, kamu ihalelerinde “iş ve meslek ahlakına aykırılık” gerekçesinin orantılı, somut ve sürekli ihlallerle desteklenmesi gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. Mahkeme, idarelerin geçmişte ceza keserek sürdürdüğü sözleşmeleri gerekçe gösterip firmaları yeni ihalelerden tamamen dışlayamayacağına dikkat çekti.
