Azerbaycan ile Rusya arasındaki kriz diplomatik kriz, bir çığ gibi büyümeye devam ediyor.

Rusya'nın iki Azerbaycan vatandaşını işkenceyle öldürmesinden sonra Azerbaycan, ülkede yasakladığı Sputnik ofisinden gazetecileri tutuklamıştı.

Bu tutuklamalar üzerine 8 Rus vatandaşı daha "siber suçlar ve uyuşturucu kaçaklığı" suçlamalarıyla tutukladı.

Aynı gün Azerbaycan, Yekaterinburg kentinde iki Azerbaycanlı kardeşin Rusya Federal Güvenlik Servisi tarafından öldürülmesine ilişkin olarak Moskova’ya resmi protesto notası sundu.

Ancak skandallar bununla sınırlı olmadı. 24 Aralık 2024 günü Rusya tarafından düşürüldüğü iddia edilen Azerbaycan havayolları uçağına karşı "vur" emrini veren Rus komutanın, emri verdiği ses kaydı ve itiraf mektubu da ortaya çıktı.

Rusya ise Azerbaycan'la arasındaki ilişkilerin kopma noktasına gelmesinin sebebi olarak "bazı yabancı güçleri" sorumlu tuttu.

AZERBAYCAN UÇAĞINA VUR EMRİNİ RUS KOMUTAN VERDİ

Kazakistan'da yol alan Azerbaycan Havayolları 8243 sayılı yolcu uçağı, vurulduktan sonra Kazakistan'ın açıklarına düşmüştü. 

Acil iniş sırasında hayatını kaybeden kaptan pilotun kahramanca manevrası sayesinde uçaktaki yolcuların 2'de üçü kazadan sağ kurtulmuş, sadece 38 kişi hayatını kaybetmişti.

Azerbaycan, vurulan uçağın Rus hava savunması tarafından düşürüldüğünü defalarca vurgulamıştı. Uçaktaki şarapnel izlerinin bu sebeple oluştuğu da belirtilmişti.

Ancak son bulgular bu durumu su götürmez bir şekilde kanıtladı, zira vur emrini veren komutanın ses kaydı ortaya çıktı. 

Komutanın, "ateş" emrini verdiğini ve "sisten dolayı" hedefi ıskaladıklarını öğrendi. Bu sebeple ikinci bir füze fırlatılması emrini verdi.

Rus komutana ait olduğu öne sürülen mektup

 

Bunun yanında aynı komutana ait olduğu iddia edilen bir mektupta komutan, sisli hava koşulları sebebiyle uçağın radarda bir hedef olarak görüldüğü, fiziksek teyitin yapılamadığını yazdı. Birinci emirden sonra ikinci ateş emrini verdiğini de doğruladı.

Rusya, olayın başından beri uçağı düşürdüğünü kabul etmekten çekilmiş ve uçağın düşmesini bir "trajedi" olarak tasvir etmişti. Azerbaycan ise Rusya'dan resmi özür ve tazminat talep etmişti.

AZERBAYCAN'DA RUS AVI

Azerbaycan polisi Çarşamba günü, Bakü'de tutuklanan 8 Rus vatandaşının kişinin İran’dan uyuşturucu madde sokmak ve internet üzerinden yasadışı madde ticareti yaptığı belirtildi.

İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre bu kişiler aynı zamanda siber suç faaliyetlerine de katıldı.

Sabail Bölge Mahkemesi’ne çıkarılan Rus vatandaşlarının 4 ay tutukluluğuna karar verildi. Bazılarının mahkemeye yüzlerinde morluklar ve başlarında kanlı yaralarla gelmesi dikkat çekti.

Gözaltına alınanlardan üçü, Ukrayna’daki savaşa katılmamak için Rusya’dan kaçan mülteciler olarak tanımlandı.

Bunlar arasında 41 yaşındaki IT girişimcisi Anton Drachev, 30 yaşındaki programcı Dmitry Bezugly ve 23 yaşındaki Sergey Sofronov yer aldı.

RUSYA TEHDİT ETTİ

Rusya Dışişleri Bakanlığı, bazı çevrelerin Moskova ile Bakü arasındaki ilişkileri bozmak istediğini ve son diplomatik krizin nedeninin bu olduğunu öne sürdü.

Devlet ajansı RIA'nın haberine göre bakanlık, Azerbaycan hükümeti için "ne yaptıklarını iyice düşünmeleri gerekir" ifadesini kullandı.

RIA'nın aktardığına göre Moskova, Bakü ile ilişkilerini "son derece önemli" olarak tanımladı ve tutuklanan gazetecilerin faaliyetlerinin mesleki çalışmalarıyla değil, siyasi gerekçelerle bağlantılı olduğuna inandığını bildirdi.

Söz konusu iki gazeteci, daha sonra Bakü’de çıkarıldıkları mahkemece dolandırıcılık ve çeşitli suçlarla yargılanarak tutuklandı.

İKİ ÜLKE ARASINDA SULAR DURULMUYOR

Son bir haftadır yaşanan kriz, Rusya'nın "bir cinayet şebekesine mensup olmakla" suçladığı 50 Azerbaycan vatandaşını tutuklamasıyla başladı.

Rusya, tutukladığı 50 kişi arasında, Azerbaycanlı kardeş olan Huseyin and Ziyaddin Safarov'un tutuklulukları esnasında öldüğünü duyurdu. Bu haber, Azerbaycan'da büyük bir öfke uyandırdı.

Rusya gözetiminde ölen Safarov kardeşler

 

Azerbaycan, bu olaydan bir gün sonra ülkesindeki Rus vatandaşlarına karşı operasyonlar başlattı.

Bunun yanında Safarov kardeşlerin otopsi raporlarında "işkence ile öldürüldüklerine dair izler olduğunu" da duyurdu.