TBMM İliç Maden Kazasını Araştırma Komisyonu, AKP Antalya Milletvekili Atay Uslu başkanlığında toplandı. Komisyon İliç’te liç kayması sonucu 9 işçinin yaşamını yitirdiği madeni işleten Anagold Madencilik yetkililerini dinledi. Daha önce gözaltına alınarak serbest bırakılan Anagold Madencilik Türkiye Müdürü ve Anagold Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Yalçın Demirci beraberinde 15 kişilik bir ekiple komisyona katıldı. Anagold temsilcileri komisyona 75 sayfalık bir rapor sundu.
İLGİNÇ SAVUNMA: İLİÇ'TE İŞSİZLİĞİ DÜŞÜRDÜK
Raporda, "SSR Madencilik ve Türkiye Yatırımları, ticari faaliyetleri, doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 50 bine yakın kişiye katkıda bulunduğu, İliç'in işsizliğin en düşük olduğu ilçelerden biri olduğu bu nedenle tersine göç alarak nüfusunun artığına dikkat çekilmesi, muhalefet milletvekilleri tarafından "Bunların kazayla ne ilgisi var" tepkisini sebep oldu?
Anagold Hukuk Direktörü Cem Aktolga, "facianın yaşandığı gün sabah 08.00’de çatlakların tespit edildiğini, şirkette çalışan Jeoteknik Mühendisi görevlisinin saat 14.28’de meydana gelen heyelandan önce, saat 13.03’te faciaya yönelik tespitlerde bulunduğu söyledi. Mühendisin operasyon sorumlularına gönderdiği e-mailde, “Radarda 90 milimetre hareket gözlemlediği, acil uyarı sisteminin bu alana tanımlanacağı, yığma operasyonlarının sonlandırılması, sahada oturmalar olduğu, çatlakların çimento ile kapatılmasına ilişkin uyarıda bulunduğu" tespiti yapıldı.
"SAHADA OTURMALAR"
Türkarslan, "Arama ve kurtarma çalışmaları kapsamında bugüne kadar 5,1 milyon metreküp malzeme geçici depolama alanlarına taşınmıştır." ifadesini kullandı.
Sunumların ardından soru-cevap bölümüne geçildi.
Milletvekillerinin soruları üzerine Hukuk Direktörü Aktolgalı, jeoteknik mühendisinin sahada oturmalar olduğunu belirterek, çatlakların çimentoyla kapatılmasını önerdiğini söyledi.
Jeoteknik mühendisinin tehlikeli bir durum olmadığını aktardığını ifade eden Aktolgalı, "Burada ciddi bir hizmet kusuru olduğunu, yanlış bir karar olduğunu görüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Kaza öncesinde bir jeoradarın bulunduğunu aktaran Aktolgalı, sahada çatlak ölçerlerin de bulunduğunu bildirdi.
Sürdürülebilirlik Direktörü Ahmet Oğuz Öztürk, olaya ilişkin bilirkişi raporunu kabul etmediklerini, buna itiraz edeceklerini söyledi.
MİLLETVEKİLLERİNDEN ŞİRKET YETKİLİLERİNE SORULAR: NEDEN DURDURMADINIZ?
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, facianın "heyelan" olarak adlandırlmasını yanlış bulduğunu belirterek "doğal bir heyelan değil, yığın liç kayması. Erzincan birinci derece deprem bölgesi ve Sabırlı Deresi MTA'nın aktif fay hattı olduğuna dair raporları var. Fayın aktif olup olmadığına dair çalışmanız var mı? Mart ayından itibaren çatlakların görülmesine rağmen madende faaliyetin neden durdurulmadığını, yığın liçin projesi hazırlandı mı ve projeye uyuldu mu" diye sordu.
"ASLİ SORUMLULUK TAŞERON ŞİRKETLERE Mİ YÜKLENİYOR?"
CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, "Anagold asli sorumluluğunu taşeron şirketlere mi taşere etmektedir. Çatlaklar facia raporuna yazıldı mı, jeoradar verilerinin kasım ayı itibariyle uyarı vermesine rağmen neden gereken yapılmadı, işçilerin kök maaşları ne, işçilerin sendikalaşma oranı ne" diyerek işçiler arasında maaş farklarına dikkati çekti.
AKP Adıyaman Milletvekili Resul Kurt ise, "Sahada üretim baskısı var mı?" sorusunu yöneltti.
"PATLAYICI KULLANDINIZ MI?"
İYİ Parti Manisa Miletvekili Şenol Sunat, "Faz4-B de kaspasite artışına nasıl ve hangi gerekçelerle gittiniz. Faz 5 inşşatı sırasında yığın liçine yakın mesafelerde yüksek miktarda patlayıcı kullandınız mı?" diye sordu.
"SİZCE NEDEN YIKILDI?"
CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun, "10 milyon ton fazla yüklemenin aşamalarla değerlendirmesi yapıldı mı?" Sizce yığın liçiniz neden yıkıldı?" dedi.
"BU RİSKİ NEDEN GÖZE ALDINIZ?"
Saadet Partisi Ankara Milletvekili Mesut Doğan, "Maddi olarak en büyük kayıbı yaşayan sizsiniz. Mali anlamda en çok size zarar vereceği halde bu riski neden göze aldınız?" diye sordu.
ANAGOLD'A GÖRE BİLİRKİŞİ RAPORU 'HATALI'
Deniz Yavuzyılmaz, "Burada kendisini savunmayacak birine ne zaman karar verdiniz işin bütün sorumluluğunu jeoteknik mühendisine atmaya. Tüm şirket yetkililerinden şu ana kadar çıkan sonuç bu" dedi.
Anagold temsilcileri, konuşmalarında son bilirkişi raporunda yer alan, "patlatmayla liç yığının etkilendiği, "acil eylem planının olmadığı", "hava, su ve toprak analizlerinde kirlilik" olduğunu ifade ederken, raporun "hatalı" olduğunu savundular.
Anagold MadencilikHukuk Direktörü Cem aktolgalı, "Bilirkişi raporunun hatalı bir değerlendirme yaptığını söylüyoruz. Bilirkişi kuvvetle muhtemel zaman sıkışıklığı ve tam konuya vakıf olamadığı için bütünüyle masum olan 2 arkadaşın asli kusurlu olduğu konusunda rapora dercetmesi sebebiyle 2 arkadaş tutuklandı. Biz buna itiraz ettik. Patlatmalar konusunda da rapora itiraz ettik" dedi.
Yavuzyılmaz, itirazın mahkeme ile ilgili bir süreç olduğunu ifade ederek, "Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı'nın sunduğu son üç aya ait yığın liçteki yer değiştirme hareket grafiği ile bilirkişi raporunda yer alan patlatmalara ait veriler üst üste konulduğunda örtüşüyor. Böyle bir durum var. İki ayrı otoriteden bahsediyorum" dedi.
Anagold Madencilik Sürdürebilirlik Direktörü Ahmet Oğuz Öztürk, "Bilirkişinin elinde veriler Çevre Bakanlığı'nın elinde veriler olabilir biz sahamızda kaza olmadan önce ve kaza sonrasında hidrojen siyanür ölçümlerimizi yapıyoruz" diye konuşytu.
CHP'li Deniz Yavuzyılmaz'ın bilirkişi raporunda, ağır matellerin sınırı aştığını belirtmesi üzerine Anagold yetkilileri Ahmet Öztürk ve Cem Aktolga bilirkişi raporunu kabul etmediklerini tekrarladılar.
