İsveç’te bir Viking Çağı mezarında keşfedilen yuvarlak gümüş bir kolye ucu, şimdiye dek bilinen tek hamile Viking kadın tasviri olmasıyla dikkat çekiyor. 

“Ash Kolye Ucu” olarak adlandırılan bu eser, 10. yüzyıla tarihleniyor ve İsveç Tarih Müzesi’nin koleksiyonunda yer alıyor. Yaklaşık 4 santimetre çapındaki altın yaldızlı gümüş kolye, bacaklarını açmış şekilde duran, ellerini hamile karnının altında birleştiren bir kadın figürünü betimliyor. 

Kolyenin üst kısmı aşınmış olsa da, başının üzerindeki çizgiler bir taç veya başlık izlenimi veriyor. Figür aynı zamanda boynunda düğmeli bir pelerin ve boncuk dizisini andıran bir aksesuar taşıyor.

Ash Kolye Ucu, İsveçli arkeolog T.J. Arne’nin Aska bölgesindeki mezar höyüklerinde yaptığı kazılarda ortaya çıkarıldı. Mezar, sekiz başka kolye ucu, dört gümüş yüzük, bir kemik oyun tahtası ve İslami bir gümüş sikke de dahil olmak üzere çok sayıda eser barındırıyordu.

Mezarın ahşap bir tabut içerdiği düşünülürken, kadının genç ya da orta yaşta öldüğü kaydedildi. Ancak ölüm anında hamile olup olmadığı bilinmiyor.

Kolyenin anlamı ise araştırmacılar arasında tartışma konusu. İsveç Tarih Müzesi’ne göre kolye, hamilelik ve doğumla ilişkilendirilen İskandinav tanrıçası Freyja’yı temsil ediyor olabilir.

Freyja’nın ünlü boyunluğu Brísingamen’in betimlemeleri, kolyedeki düğme detayı ve boncuk dizileriyle büyük benzerlik taşıyor. Bu durumda kolye, mezardaki kadın için bir tılsım niteliği taşımış olabilir.

Öte yandan Aska bölgesindeki geniş, düz tepeli höyüklerin “kraliyet salonu”nın temeli olabileceğini belirten arkeolog Martin Rundkvist, mezarlarda bulunan kişilerin küçük ölçekli bir yönetici sınıfa ait olduğunu düşünüyor. Bu durumda kolyelerin kuşaklar boyunca miras bırakılan değerli eşyalar olduğu değerlendiriliyor.

Arkeolog Neil Price ise mezarda bulunan kurt başlı demir asa ve diğer eski kolyeler nedeniyle kadının törensel ya da büyüsel uygulamalar yapan önemli bir figür olabileceğini öne sürüyor. 
Arkeolog Hide Gustafsson’un çalışması, bölgedeki daha sonraki mezarlarda benzer ritüel objeler bulunmadığını gösteriyor. Bu durum, mezardaki Viking kadının bölgeye Hristiyanlığın gelmesinden önceki son pagan uygulayıcılardan biri olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.