Yurt dışına çıkan ya da İngiltere'de yaşayan herkesin ilk dikkatini çeken şeylerden biri şudur: Çamaşır makineleri mutfakta!
Kulağa ilk başta tuhaf gelse de bu yerleşim düzeninin çok mantıklı ve tarihsel bir nedeni var. Üstelik sadece alışkanlıkla da sınırlı değil; yapı mühendisliği, iklim, su tesisatı ve yaşam alışkanlıklarıyla doğrudan bağlantılı.
ESKİ YAPILAR, DAR ALANLAR
Birleşik Krallık’taki evlerin büyük kısmı 19. ve 20. yüzyılda inşa edildi. O dönemlerde banyolar, yalnızca temel ihtiyaçlar için tasarlanıyordu ve oldukça küçüktü. İçine çamaşır makinesi yerleştirmek fiziksel olarak mümkün değildi. Mutfaklar ise daha genişti ve tesisat açısından da uygun altyapıya sahipti.
TESİSAT MANTIKLI YERE KURULDU
Çamaşır makineleri su ve gider bağlantısına ihtiyaç duyar. İngiliz evlerinde bu altyapı en güçlü şekilde mutfakta hazırdır. Evin diğer bölümlerine yeni tesisat çekmek yerine mevcut bağlantı noktalarının kullanılması hem ekonomik hem de pratik oldu.
BİYOLOJİK DEĞİL, KÜLTÜREL BİR FARK
Avrupa'nın diğer ülkelerinde örneğin Almanya, Hollanda ya da Türkiye’de çamaşır makineleri genellikle banyoya yerleştirilir. Ama İngiltere’de mutfakta olması yadırganmaz. Bu, kültürel olarak normalleşmiş bir mimari çözüm haline gelmiştir. İngiliz iç mimar James Greenwood, BBC’ye verdiği demeçte, “İnsanlar şaşırsa da biz mutfağı sadece yemek için değil, evin çalışma alanı olarak görüyoruz. Çamaşır makinesi burada yer alır çünkü her şey elinizin altındadır” ifadelerine yer verdi.
YENİ KONUTLARDA DEĞİŞİM BAŞLADI
Son yıllarda yapılan modern evlerde ise bu durum değişiyor. Yeni projelerde utility room (yardımcı oda) adı verilen ayrı alanlar oluşturuluyor. Yani İngiltere’de de çamaşır makinesini mutfaktan çıkarmaya başlayan yeni bir mimari anlayış doğuyor.
NEDEN MUTFAKTA?
- Banyolar küçük, mutfaklar daha uygun
- Mevcut tesisat mutfakta hazır
- Kültürel olarak yadırganmıyor
- Ekonomik ve pratik çözüm
- Alışkanlık zamanla standart hâline gelmiş
Bu mimari tercih ilk başta garip gelse de aslında İngiltere'nin ev kültürüne ve teknik altyapısına oldukça uygun bir çözüm. Bu detay, rastgele değil tamamen işlevselliğe dayalı bir seçim.