Küresel arz endişelerinin etkisiyle kahve fiyatları yükselmeye devam ediyor. Mart vadeli Arabica kahvesi, Çarşamba günü yüzde 3,9 oranında bir artış göstererek 1977 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. 2024 yılı itibarıyla yüzde 70’lik bir artış gösteren Arabica, piyasalarda en dikkat çeken yükselişlerden birine imza attı.
Arabica'nın fiyatı, libre başına 3,29 dolara (kilogram başına 7,25 dolar) yükseldi. Robusta kahvesi ise Ocak vadeli işlemlerde yüzde 6,38 artışla son kilogram başına 5,55 dolara çıktı ve 2 ayın zirvesine ulaştı.
KAHVE FİYATLARINA HAVA KOŞULLARI ETKİSİ
Fiyat artışlarının ardında, kahve üretiminin en büyük iki ülkesi olan Brezilya ve Vietnam'daki ciddi hava koşulları yer alıyor. Brezilya'da yılın başında yaşanan şiddetli kuraklık, kahve üretimini olumsuz etkileyerek 2025/26 üretim tahminlerini düşürdü. Ülkenin en önemli kahve üretim bölgesi Minas Gerais’te, yağış miktarları tarihsel ortalamanın sadece yüzde 10’una ulaşabildi. Bu durum, Brezilya'daki en kurak dönem olarak 1981'den bu yana kayıtlara geçti.
Vietnam'da ise kuraklık ve aşırı yağışlar, hasat döneminde üretim üzerinde baskı oluşturdu. 2023/24 üretim yılında Vietnam, yüzde 20’lik bir azalma ile son dört yılın en düşük seviyesi olan 1,472 milyon ton üretim yaptı. Vietnam, küresel Robusta üretiminin lideri olduğu için bu düşüş, Robusta fiyatlarını doğrudan etkiledi.
HEM ÜRETİCİLER HEM DE TÜKETİCİLER ETKİLENİYOR
Kahve fiyatlarındaki yükselme, yalnızca üreticileri değil, tüketicileri de etkiliyor. Bloomberg’in haberine göre, tedarik zincirindeki satıcılar, kâr marjlarını koruyabilmek için fiyatlarını artırırken, indirimleri de kaldırmaya başladılar. Kasım ayında Nestlé, daha küçük paketler ve daha yüksek fiyatlarla satış yapmayı planladığını duyurdu. Bu adım, kahve çekirdeklerindeki maliyet artışının tüketici fiyatlarına yansıdığının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
KÜRESEL KAHVE PİYASASI ÜZERİNDEKİ BASKILAR
Brezilya’daki üretim kaybı, küresel kahve piyasasında önemli baskılara yol açıyor. Conab, Brezilya'nın 2024 üretim tahminini 58,8 milyon çuvaldan 54,8 milyon çuvala revize etti. Benzer şekilde, USDA'nın raporuna göre, Brezilya’nın 2024/25 üretim beklentisi 66,4 milyon tona düşürüldü. Bu revizyonlar, arz sıkıntısını daha da derinleştiriyor.
Uluslararası Kahve Organizasyonu (ICO), 2023/24 döneminde küresel kahve üretiminin yüzde 5,8 artışla 178 milyon çuvala ulaşacağını, tüketimin ise yüzde 2,2 artarak 177 milyon çuval olacağını tahmin ediyor. Ancak, yalnızca 1 milyon çuval fazla ürünle arz ve talep arasındaki dengenin kırılganlığı dikkat çekiyor.
KAHVE STOKLARINDA AZALMA
Kahve stoklarındaki azalma da fiyatları destekleyen önemli bir faktör. ICE tarafından izlenen Arabica stokları, Kasım 2023’te 24 yılın en düşük seviyesi olan 224.066 çuvaldan 893.325 çuvala yükseldi. Robusta stokları ise son aylarda azalmaya devam etti ve piyasa üzerindeki baskıyı artırdı.
Kolombiya, Kosta Rika ve Honduras gibi diğer kahve üreticisi ülkelerde yaşanan hava koşulları da küresel kahve arzını tehdit etmeye devam ediyor. Ayrıca, spekülatörlerin fiyat artışları üzerindeki etkisi, piyasalarda volatilitenin artmasına yol açıyor.
Kahve fiyatlarının yüksek seviyelerde kalmaya devam etmesi bekleniyor. Üretim ve tedarik sorunlarının çözülmesi, piyasalarda denge sağlanabilmesi için kritik bir öneme sahip olacak.