Piyasalarda sahte dolar krizi giderek büyüyor. Özellikle 50 ve 100 dolarlık banknotlarda artan sahtecilik nedeniyle, birçok bölgede bu banknotların alım-satımı durduruldu. 

Kapalıçarşı’daki döviz büroları, çalışanlarını ve müşterilerini bilgilendirmek amacıyla uyarı broşürleri asarak dikkatli olmaya çağırdı. Öte yandan, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, sahte para basımı ve dağıtımına ilişkin İstanbul merkezli geniş çaplı bir soruşturma başlattı. 

Piyasada 600 milyon doları bulduğu tahmin edilen sahte banknotlar, ATM’ler ve para sayma makineleri tarafından ayırt edilemiyor.

Sahte dolar nasıl anlaşır?

Öte yandan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün "ABD Doları Güvenlik Özellikleri" başlıklı açıklamasında, orijinal dolar banknotlarının renk değiştiren mürekkep özelliğiyle sahte paralardan ayırt edilebileceği belirtiliyor. Örneğin, 1997’den itibaren tedavüle giren 50 dolarlık banknotlarda, ön yüzündeki 50 rakamı dik bakıldığında yeşil, açılı bakıldığında ise siyah görünürken, 2004 baskısında bu renk değişimi bakırdan yeşile dönüşüyor.

Benzer şekilde, 1996 ve 1999 baskılı 100 dolarlık banknotlarda 100 sayısı yeşilden siyaha dönüşürken, 2011 baskısında bu değişim bakırdan yeşile doğru gerçekleşiyor. 

Emniyet Genel Müdürlüğü, orijinal dolar banknotlarının sahte paralardan ayırt edilebilmesi için mikro yazı özelliklerine de dikkat çekiyor. 50 dolarlık banknotlarda, 1996 baskısında portrenin etrafındaki çerçeve çizgilerinde "THE UNITED STATES OF AMERICA" ibaresi yer alırken, 1997 baskısında bu yazı portrenin gömleğinin sol yakası ve kenar sularında "FIFTY" olarak tekrarlanıyor. 2004 baskısında ise ABD Merkez Bankası mührünün yanında ve yıldızlarda "USA 50" ve "USA FIFTY" ibareleri bulunuyor.

100 dolarlık banknotlarda ise 1996 ve 1999 baskılarında, Franklin portresinin etrafındaki çerçevede ve ceketinin yaka kenarında "UNITED STATES OF AMERICA" yazısı görülüyor. 2011 baskısında ise portrenin ceket yakasında "THE UNITED STATES OF AMERICA", altın renkli tüy kalemin üzerinde "ONE HUNDRED USA" ve banknotun şeritlerinde mikro yazılı "100" rakamları yer alıyor. 

Emniyet Genel Müdürlüğü, orijinal dolar banknotlarında kullanılan renk farklılıklarının sahte parayı ayırt etmede önemli bir detay olduğunu vurguluyor. 1996 baskılı 1, 2, 5, 10, 20, 50 ve 100 dolarlık banknotlarda yalnızca yeşil ve siyah renkler kullanılırken, 2004 baskılı 50 dolarlık banknotlarda mavi, kırmızı ve yeşil renkler dikkat çekiyor. 2011 baskılı 100 dolarlık banknotlarda ise mavi, turuncu, sarı, yeşil ve siyah renkler bir arada yer alıyor. Bu renk çeşitliliği, her baskıya özgü bir kimlik oluştururken, sahtecilikle mücadelede önemli bir kontrol aracı sunuyor.

Özetle sahte doları ayırt etmenin yolları şu şekildedir:

Renk Değiştiren Mürekkep:

50 ve 100 dolarlık banknotlarda sayıların rengi açılı bakıldığında yeşilden siyaha veya bakırdan yeşile dönüşür.

Mikro Yazılar:

Banknotlarda portrelerin çevresinde, çerçeve çizgilerinde veya belirli alanlarda "THE UNITED STATES OF AMERICA", "USA 100", "USA FIFTY" gibi ifadeler mikro yazı şeklinde bulunur.

Renk Farkı:

1996 baskılarında yeşil ve siyah renkler kullanılırken, 2004 ve 2011 baskılarında mavi, kırmızı, turuncu ve sarı gibi ek renkler mevcuttur.

Filigran ve Şeritler:

Banknotu ışığa tuttuğunuzda portre filigranı ve güvenlik şeritlerini görebilirsiniz.

Doku ve Kalite:

Orijinal dolar banknotları, sahte paralardan farklı olarak pürüzsüz ve dayanıklı bir dokudadır.