ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı gümrük tarifelerini yumuşatmaya yönelik adım atmaması haftanın ilk gününü dünya borsaları için kara pazartesiye çevirdi. ABD borsa endeksleri güne yüzde 3’ün aşan sert düşüşlerle başladı. Yurt içinde ise döviz ve Borsa İstanbul, kamu aracı kurumlarının ve Merkez Bankası’nın
(TCMB) iki koldan desteği ile kara pazartesiyi atlatabildi. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomik programını tehdit eden siyasi hamlelerin sonuçlarıyla boğuşurken, ABD’nin sertleşen ticaret politikalarının tetiklediği finansal türbülans işleri daha da zorlaştırıyor. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinde satışlar gün içinde yüzde 3’ün üzerine kadar çıktı. Endeks, kamu aracı kurumlarının büyük alımları ile günü yüzde 0.29 yükselişle 9.407 puandan tamamladı. Dolar, TMCB’nin defans hattını çektiği 38 TL’de hareket ederken günü 38.0130 TL’den, Euro ise 41.6380 TL’den tamamladı. Ekonomist İris Cibre Türk mali piyasalarının global türbülansa göre iyi durumda olduğuna işaret ederek, “Sağolsun Ziraat ve Merkez (Merkez Bankası) ve serbest olmayan piyasalar” yorumunu yaptı.
‘YİNE FIRSAT KAÇIRDIK’
Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez ise dünkü yazısında, BIST 100’deki değer kaybının, Trump vergilerinden ziyade iç siyasetteki gelişmelerden kaynaklandığına işaret etti. Eğilmez, “Trump yönetiminin Türkiye’ye uyguladığı gümrük vergisinin yüzde 10 oranında (en düşük düzeyde) olması aslında borsa için olumlu bir gelişmeydi ve eğer iç siyasetin yarattığı olumsuz ortam olmasa, BIST 100’ün Trump yönetiminin vergi kararından etkilenmemesi hatta olumlu etkilenmesi beklenirdi. Özetle Türkiye, Trump yönetiminin gümrük vergisi uygulaması nedeniyle dünyadan pozitif olarak ayrışabilecekken, yakın geçmişte defalarca tekrarladığı gibi, iç siyaset uğruna yine fırsat kaçırdı” diye yazdı.
Türkiye’nin risk primi 1.5 yılın zirvesinde
Yeni haftaya Borsa İstanbul sert düşüşle girerken, Türkiye’nin risk primi (CDS) de yukarı yönlü hareket etti. Yeni haftanın ilk işlem gününde Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri 372 baz puanı gördü. Böylelikle Türkiye’nin risk primi Kasım 2023’ten bu yana en yüksek seviyeye çıktı. 19 Mart’tan sonra Türkiye’nin risk priminde yukarı yönlü bir hareket görülmüş ve 300 baz puanın üzerinde seyir izlenmişti. Kü- resel piyasalardaki gelişmeler de risk primini baskıladı.
Korku tavan yaptı
Finansal piyasalardaki çalkantı ile birlikte korku göstergeleri de arttı. Wall Street'in "korku göstergesi" olarak bilinen VIX Endeksi, dün 60'ın üzerine çıkarak ağustostan bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Wall Street’ın korku göstergesinin 60’ın üzerine çıkması, derinleşen piyasa paniğine işaret etti.