Kedilerin zekası yalnızca komut alabilme yetenekleriyle değil; insanlarla iletişim kurma biçimi, problem çözme becerileri ve değişikliklere uyum hızlarıyla ölçülüyor. Kinship'e konuşan veterinerler, kedinizin ne kadar zeki olduğunu anlayabilmeniz için üç temel davranışa dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.
1) Rutinleri Hızla Öğreniyorsa Zamanlama Zekası Devrede
Eğer kediniz sizin eve dönüş saatinizi tahmin ediyor, bilgisayarı kapatmanızla mutfağa ışınlanır gibi geliyorsa bu bir tesadüf değil. Araştırmalar kedilerin zaman kalıplarını öğrendiğini, davranışları sonuçlarla ilişkilendirdiğini gösteriyor.
Yani kısaca: Kediniz rutini ne kadar hızlı çözüyor ve uyguluyorsa, o kadar zeki.
2) Dolap Açıyor, Bulmacaları Çözüyor Mu?
Kediler engellerle karşılaştığında deneme–yanılma yöntemini ustalıkla kullanır.
Bir kedinin:
- Dolap kapaklarını açması
- Basit bir puzzle oyuncağını çözebilmesi
- Tıkandığı noktada yöntem değiştirip yeni bir strateji denemesi gibi aktiviteleri, onun yüksek bilişsel kapasitesine işaret eder.
3) İletişimde Ustaysa: İnsan Davranışını Okumayı Öğrenmiştir
Zeki kediler yalnızca sesleri ayırt etmekle kalmaz, aynı zamanda ses tonunu, vokalizasyon yüksekliğini ve jestleri insanın tepkisine göre değiştirir.
Bazı kediler patileriyle dokunma, bazıları ise göz teması kurma gibi farklı yöntemlerle istediklerini daha etkili ifade etmeyi öğrenir.
"DAHA ZEKİ IRK" SORUSUNUN CEVABI YOK
Helsinki Üniversitesi'nin 5726 kedi üzerinde yaptığı araştırmaya göre davranış özelliklerinin yalnızca yüzde 40–50'si genetik, geri kalanı çevre ve deneyimle şekilleniyor.
Bu nedenle zekayı sadece ırka bakarak tahmin etmek mümkün değil.
Yine de bazı ırklar genellikle öne çıkıyor:
- Oryantal kısa tüylü: Meraklı, kolay öğrenen, komutlara hızlı yanıt veren
- Birman: Sosyal, kararlı, problem çözmeye istekli
- Maine Coon: Güçlü uzamsal algı, rutin takip etme ve getir-götür davranışlarıyla "köpeğe benzetilen" kedi
EVDE ZEKAYI TEST ETMENİN 3 PRATİK YOLU
1) Bulmaca Oyuncakları ve İnteraktif Mama Düzenekleri
Zeki kediler bir problemi çözmek için strateji değiştirir, nesneleri iter, çevirir veya farklı açıdan dener.
2) Atıştırmalıkları Saklama Oyunu
Lokal hafızayı ve iz sürme yeteneğini test eder. Kedi ödülü birkaç dakika içinde bulabiliyorsa episodik hafızası güçlü demektir.
3) Ortama Ne Kadar Hızlı Uyum Sağlıyor?
Yeni mobilya, yeni mama kabı, yeni oyuncak… Zeki kediler bu değişikliklere korkmadan, merakla yaklaşır.
FAZLA ZEKA SORUNA YOL AÇABİLİR
Ancak kedilerde zeka bazen sorunlara da yol açabilir Aşırı zeki kediler yeterli zihinsel uyarım bulamazsa:
- Tuvalet kağıdını parçalayıp evde tur atabilir,
- Gece 03.00'te ayak bileklerine saldırabilir,
- Sürekli miyavlayarak ilgi talep edebilir.
Bu davranışlar yaramazlık değil, zihinsel uyarım eksikliği işaretidir. Veterinerler, düzenli oyun, tırmanma alanları, değişen oyuncaklar ve problem çözme aktivitelerinin bu kedilere iyi geldiğini söylüyor.
