Yüksek faiz ve enflasyon nedeniyle kendini borçla yaşatabilen şirketlerin ayakta kalabilmesi giderek zorlaşıyor. Türkiye ekonomisinde üretim, istihdam ve ihracatta önemli bir yer tutan küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) takipteki kredi oranları büyürken, döviz cinsi borçlanmanın da hızlandığı gözleniyor. TL kredilerdeki yüksek faiz ve yatay döviz kuru nedeniyle büyük şirketler gibi KOBİ’lerin de son dönemde döviz cinsi borçlanmaya yöneldikleri görülüyor.
36 MİLYAR DOLAR ARTTI
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre KOBİ kredilerinin bakiyesi yılın üçüncü çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 7.79, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 33.96 büyüdü. TL krediler ise çeyreklik bazda yüzde 6.24, yıllık bazda yüzde 27.10 artış gösterdi. Bununla birlikte döviz cinsi krediler, çeyreklik bazda yüzde 10.94, yıllık bazda ise yüzde 43.65 büyüdü. Eylül sonu itibarıyla KOBİ’lerin döviz kredi bakiyesi 20 milyar 895 milyon dolara yükseldi.
KOBİ’lerin döviz kredilerinin toplam borçlarına olan oranı da yeniden yükselişe geçerek yüzde 17 oldu. 2018 Temmuz ayında 28.5 milyar dolara (toplam borcun yüzde 22’si) ulaşarak en yüksek seviyesini gören KOBİ’lerin döviz kredi hacmi, 2023 Şubat’ta 13.9 milyar dolara (toplam borcun yüzde 22’si) kadar gerilemişti. Verilere göre toplam döviz kredileri ise 8 Kasım ile biten hafta itibarıyla 164 milyar 186 milyon dolara yükseldi. Böylece, sene başından bu yana döviz kredilerinin hacminde 36 milyar dolar artış oldu. Merkez Bankası, temmuz ayında yabancı para krediler için yüzde 2 olan aylık büyüme sınırının yüzde 1.5’e indirilmesine, TL kredilerde yüzde 2 olan aylık büyüme sınırlarının sabit tutulmasına karar vermişti. Ancak döviz kredilerinde alınan önleme rağmen söz konusu kredilerin büyüme ivmesi artmaya devam etti. TL kredi finansmanına erişimde sıkıntılar devam ettiği sürece ve faiz indirimleri başlayana kadar bu ivmenin sürmesi bekleniyor.
