Son yıllarda birçok kişi, telefonlarının dinlendiğinden şüpheleniyor. Özellikle günlük hayatta konuşulan bir konunun kısa süre sonra sosyal medyada reklam olarak karşıya çıkması bu endişeyi artırıyor. Ancak siber güvenlik uzmanları uyarıyor: Gerçek tablo, sanılandan çok daha farklı.
Uzmanlara göre sıradan bir vatandaşın telefonunun klasik anlamda dinlenmesi son derece düşük bir ihtimal. Telefon görüşmelerini ve mesajları izlemeye yarayan gelişmiş casus yazılımlar; pahalı, karmaşık ve genellikle devletler arası istihbarat operasyonlarında kullanılıyor. Günlük hayatta ortalama bir kullanıcının bu şekilde hedef alınması pratikte pek mümkün görülmüyor.
İNTERNETTEKİ "BELİRTİLERİN" DOĞRULUĞU
Telefonun ısınması, pilin hızlı tükenmesi, görüşme sırasında ses gelmesi ya da cihazın kendi kendine kapanıp açılması sık sık "dinlenme işareti" olarak yorumlanıyor. Uzmanlara göre bu iddiaların büyük bölümü teknik olarak hatalı.
Günümüzde mobil iletişim tamamen dijital altyapı üzerinden yürüyor. Eski analog hatlarda görülen cızırtı ve parazitler artık dinleme göstergesi sayılmıyor. Pil ısınması ise çoğu zaman yoğun uygulama kullanımı, zayıf şebeke sinyali ya da arka planda çalışan yazılımlarla bağlantılı.
GERÇEKTEN BİR İŞARET VAR MI?
Uzmanların dikkat çektiği nadir durumlardan biri, şebeke davranışındaki anormal değişimler. Örneğin kapsama sorunu olmayan bir bölgede telefonun sürekli 4G'den 3G'ye düşmesi ve yalnızca kapatıp açınca düzelmesi, teknik ekipman bulunan bir alana yakın olunduğunu gösterebilse de bu durum bile tek başına dinleme kanıtı sayılmıyor.
KONUŞULANLAR NEDEN REKLAMA DÖNÜŞÜYOR?
En çok kafa karıştıran konu ise konuşulan başlıkların kısa süre sonra reklamlarda görünmesi. Uzmanlara göre bu durum, doğrudan mikrofon dinlemesi anlamına gelmiyor. Dijital platformlar; arama geçmişi, izlenen videolar, tıklanan bağlantılar ve konum bilgileri üzerinden detaylı kullanıcı profilleri oluşturuyor. Bu sayede, henüz konuşulmadan bile ilgi alanları yüksek doğrulukla tahmin edilebiliyor.
Şüphelenen Kullanıcılar Ne Yapmalı?
- Uzmanlar panik yerine şu adımları öneriyor:
- Telefonu belirli aralıklarla yeniden başlatmak
- İşletim sistemi ve uygulamaları güncel tutmak
- Güvenilmeyen uygulamaları silmek
- Gerekirse telefonu fabrika ayarlarına döndürmek
- Mikrofon ve kamera izinlerini tek tek kontrol etmek
- Çağrı yönlendirme ayarlarını operatör kodlarıyla denetlemek
Bu önlemler, olası kötü amaçlı yazılımların çalışmasını büyük ölçüde engelliyor.