Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2023 Aralık ayına ilişkin Konut Satış İstatistiklerini açıkladı.
Konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 17,5 azalarak 1 milyon 225 bin 926 olarak gerçekleşti.
2023 yılı içerisinde faizlerin artması, ipotekli konut satışlarını sert geriletirken bu düşüş 2023 genelinde konut piyasasını da olumsuz etkiledi. Böylece konut satışlarında son 9 yılın en düşük rakamı görüldü.
Konut satışlarında İstanbul 198 bin 739 konut satışı ve yüzde 16,2 ile en yüksek paya sahip oldu. Satış sayılarına göre İstanbul'u 114 bin 432 konut satışı ve yüzde 9,3 pay ile Ankara, 65 bin 465 konut satışı ve yüzde 5,3 pay ile İzmir izledi.
Konut satış sayısının en az olduğu iller sırasıyla 426 konut ile Ardahan, 501 konut ile Hakkari ve 970 konut ile Tunceli oldu.
ARALIKTA AZALDI
ürkiye genelinde konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33,4 azalarak 138 bin 577 oldu. Konut satışlarında İstanbul 23 bin 714 konut satışı ve yüzde 17,1 ile en yüksek paya sahip oldu.
Satış sayılarına göre İstanbul'u 11 bin 458 konut satışı ve yüzde 8,3 pay ile Ankara, 7 bin 166 konut satışı ve yüzde 5,2 pay ile İzmir izledi. Konut satışlarının en az olduğu il 65 konut ile Hakkari oldu.
İPOTEKLİ KONUT SATIŞLARI AZALDI
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72,3 azalış göstererek 6 bin 42 oldu. 2023 yılında gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 36,6 azalışla 177 bin 748 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı aralık ayında yüzde 4,4, 2023 yılında yüzde 14,5 olarak gerçekleşti.
Aralık ayındaki ipotekli satışların, bin 831'i; 2023 yılındaki ipotekli satışların ise 53 bin 455'i ilk el satış olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde diğer konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 28,8 azalarak 132 bin 535 oldu. 2023 yılında gerçekleşen diğer konut satışları ise bir önceki yıla göre yüzde 13,0 azalışla 1 milyon 48 bin 178 oldu. Toplam konut satışları içinde diğer satışların payı Aralık ayında yüzde 95,6, 2023 yılında yüzde 85,5 olarak gerçekleşti.
İLK EL VE İKİNCİ EL KONUT SATIŞLARI GERİLEDİ
Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 34,2 azalarak 51 bin 243 oldu. İlk el konut satışları 2023 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,5 azalışla 379 bin 542 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ilk el satışların payı aralık ayında yüzde 37,0, 2023 yılında yüzde 31,0 oldu.
Türkiye genelinde ikinci el konut satışları aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,9 azalış göstererek 87 bin 334 oldu. İkinci el konut satışları 2023 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,5 azalışla 846 bin 384 olarak gerçekleşti. Toplam konut satışları içinde ikinci el satışların payı aralık ayında yüzde 63,0, 2023 yılında yüzde 69,0 oldu.
YABANCIYA KONUT SATIŞINDA SERT DÜŞÜŞ
Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 48,1 azalarak 35 bin 5 oldu. 2023 yılında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 2,9 oldu. 2023 yılında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 12 bin 702 konut satışı ile Antalya aldı. Antalya'yı sırasıyla 11 bin 229 konut satışı ile İstanbul, 3 bin 16 konut satışı ile Mersin izledi.
Yabancılara yapılan konut satışları 2023 yılı aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,7 azalarak 2 bin 64 oldu. Aralık ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,5 oldu. Aralık ayında yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 796 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla 609 konut satışı ile Antalya, 230 konut satışı ile Mersin izledi.
2023'TE EN ÇOK RUSLAR KONUT ALDI
Rusya Federasyonu vatandaşları 2023 yılında Türkiye'den 10 bin 560 konut satın aldı. Rusya Federasyonu vatandaşlarını sırasıyla 4 bin 272 konut ile İran vatandaşları ve bin 917 konut ile Irak vatandaşları izledi.
Aralık ayında ise Rusya Federasyonu vatandaşları Türkiye'den 527 konut satın aldı. Rusya Federasyonu vatandaşlarını sırasıyla 205 konut ile İran, 113 konut ile Ukrayna vatandaşları izledi.
Türkiye genelinde 2023 yılında, kadınlar yüzde 32,8 pay ile 401 bin 933, erkekler yüzde 56,3 pay ile 690 bin 438 konut sahibi olurken, yüzde 1,6 pay ile 19 bin 610 konut, kadın ve erkek tarafından ortaklaşa alındı.
HAREKETLENME SON ÇEYREĞİ BULABİLİR
2023 yılı konut satışlarının son 9 yılın en düşük seviyesinde gerçekleştiğine işaret eden TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, "Ağustos ayı sonrasında özellikle de yılın son çeyreğinde konut satışlarında çok sert düşüş oldu. BDDK'nın ikinci evini alacaklara yönelik konut kredilerini kısıtlayıcı yöndeki düzenlemesi, ayrıca konut kredilerinde aylık %3.5'lerde seyreden yüksek faiz oranları etkili oldu" diye konuştu.
BDDK sene içinde gittiği düzenlemelerle konut kredilerinde 10 milyon TL üzeri değer için kredi kullanımı yasaklarken, değere göre limitler getirerek konut kredilerinde kredi değer oranının tutar bazlı farklılaştırmıştı. BDDK ikinci evini almak için kredi çekenler için de kredi limitlerini sınırlamıştı.
Konut satışlarındaki düşüşte, yatırım amaçlı konut alanların başka araçara yönelmesinin de etkili olduğunu belirten Maya, "Yatırım amaçlı konut alımlarını en çok etkileyen mevduat faiz oranları. Mevduat faizleri iyi getiri sağlayınca konut satışlarını olumsuz etkiledi" dedi ve ekledi:
"Ayrıca kira artış oranının %25 ile sınırlanması ve tahliye davaları ile ilgili süreçlerin uzaması yatırım amaçlı alıcıları olumsuz etkiledi. Konut fiyatlarının çok yükselmesi de bir diğer etken oldu."
Maya, 2024 yılında da çok canlı bir konut piyasası beklemediğini belirterek, "Devletin bu yöndeki politikası ve sıkılaştırıcı adımlara bakınca, bu yıl da sakin bir piyasa görmeyi bekliyoruz... En iyi ihtimalle son çeyrekte hareket gelir" diye konuştu.
Maya, yabancılara konut satışında da zayıf görünümün sürmesini öngördüğünü söyledi.