Bilim insanları, yılanların yalnız avcılar olduğu yönündeki yerleşik görüşü sarsan bir keşfe imza attı. Küba’da yapılan gözlemlerde, Küba boa yılanlarının yarasaları avlamak için sürü halinde ve koordineli biçimde hareket ettiği belirlendi. Dokuz yılanın birlikte hareket ederek avlanma başarısını artırdığı kaydedildi.
Yılanlar uzun yıllar boyunca tek başına avlanan ve karmaşık sosyal etkileşimler kuramayan canlılar olarak değerlendiriliyordu. Ancak Küba mağaralarında yapılan gözlemler, bu yaklaşımın yeniden ele alınmasını gerektirdi. Biyolog ve herpetolog Volodymyr Dinets, Küba boa yılanlarının koordineli bir grup halinde avlandığını tespit etti.
TEK BELGELENMİŞ İŞBİRLİKÇİ YILAN TÜRÜ
Küba boa yılanı (Chilabothrus angulifer), gerçek anlamda işbirlikçi avlanma davranışı sergilediği bilimsel olarak belgelenen tek yılan türü olarak kayıtlara geçti. Bu bulgular, 2017 yılında Animal Behavior and Cognition adlı bilimsel dergide yayımlandı.
MAĞARA ÇIKIŞINDA “CANLI BARİKAT” KURDULAR
Araştırmacı, sekiz gece boyunca gün batımında yarasaların toplu halde çıktığı mağara girişlerinde dokuz büyük boa yılanını izledi. Yılanların yalnızca aynı bölgede toplanmadığı, birbirlerinin konumlarını dikkate alarak stratejik biçimde yerleştikleri gözlemlendi. İlk yılan mağara duvarı boyunca veya tavandaki bir çatlağa konumlanırken, diğerleri bu açıyı takip ederek sıralandı. Böylece mağara çıkışında yarasaların manevra yapmasını zorlaştıran adeta bir “canlı ağ” oluşturuldu.
AVLANMA BAŞARISI BELİRGİN ŞEKİLDE ARTTI
Yarasalar toplu halde uçmaya başladığında bu düzen, kaçış ihtimallerini ciddi şekilde azalttı. Tek başına avlanan yılanlara kıyasla, grup halinde hareket eden boa yılanlarının avlarını daha sık yakaladığı tespit edildi.
BİLİM DÜNYASI İÇİN ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASI
Dinets, koordineli avlanma davranışının iki temel kriteri karşıladığını vurguladı. Buna göre avcıların davranışlarını zaman ve mekân açısından birbirine uyarlaması ve bu etkileşimin her bireyin avlanma başarısını artırması gerekiyor. Küba boa yılanlarının sergilediği davranışın bu iki koşulu da sağladığı ifade edildi.
SÜRÜNGENLERE DAİR YERLEŞİK ALGILAR SORGULANIYOR
Bu keşif, sürüngenlerin yalnızca içgüdüleriyle hareket eden basit canlılar olduğu yönündeki yaygın algıya ciddi bir itiraz niteliği taşıdı. Herpetologlara göre, karmaşık bir sosyal yapı olmadan da esnek ve etkili bir işbirliği mümkün olabiliyor.
YILANLARIN ZEKÂSIYLA İLGİLİ YENİ İPUÇLARI
Gözlemler, yılanların mekânsal düşünme, stratejik konumlanma ve etkili davranış kalıplarını tekrar etme yeteneğine sahip olduğunu ortaya koydu. Ayrıca bireylerin, türdaşlarının varlığına ve hareketlerine tepki verdiği belirlendi. Uzmanlar, bunun kurtlar ya da aslanlardaki gibi gelişmiş planlama olmadığını, ancak evrimsel açıdan yeterli bir avantaj sağladığını belirtti.
EKOSİSTEM AVLANMA STRATEJİSİNİ ŞEKİLLENDİRDİ
Mağara girişleri, boa yılanları için düzenli ve öngörülebilir bir besin kaynağı oluşturuyor. Dar alanlarda hızlı yarasaları avlamanın tek başına zor olduğu, ancak kaçış noktalarına yerleşmiş bir grubun başarı şansını ciddi şekilde artırdığı ifade edildi. Bilim insanlarına göre, bu ekolojik koşullar kalıcı sürüler olmadan da işbirliğine dayalı bir avlanma stratejisinin gelişmesine zemin hazırladı.
