Telif hakları dünyasında bir eserin kamu malı statüsüne geçmesi, eser sahibinin ölümünden sonra belirli bir sürenin dolmasıyla gerçekleşiyor. Avrupa telif yasalarına göre bu süre 70 yıl. İşte bu yüzden, 1983 yılında hayata veda eden Tenten’in yaratıcısı Hergé’nin çizgi roman dünyasına armağanı Tenten, 2025 itibarıyla kamu malı olmaya hak kazandı.
Temel Reis ise tam bir çizgi roman klasiği. 1929’da çizer E.C. Segar tarafından yaratılan bu ikonik karakter, ilk olarak Thimble Theater adlı gazetede boy göstermişti. Şimdi, tam 95 yıl sonra, o da kamu malı statüsüne geçiyor.
Ancak işler tam olarak göründüğü kadar basit değil; bazı detaylar hala telif haklarıyla korunuyor. Gelin, bu değişimin ne anlama geldiğine yakından bakalım.
TELİF HAKLARI GERÇEKTEN ORTADAN KALKIYOR MU?
Temel Reis’in ıspanakla güçlenmesi gibi özgün detaylar ve 1933’te başlayan animasyon filmleri hâlâ telif hakları kapsamında korunmaya devam edecek. Yani herkes kendi Temel Reis hikayesini yazabilir ama bu detayları kullanmak istiyorsanız dikkatli olmanız şart...
Tenten için de benzer bir durum geçerli. Herge’nin eserlerinin tüm yönleri henüz tamamen özgür değil. Avrupa telif yasalarının karmaşıklığı nedeniyle Tenten’in maceralarının tam anlamıyla "serbest" hale gelmesi biraz daha zaman alacak.
YENİ FIRSATLAR VE YENİ PROJELERE AÇIK KAPI
Bu geçiş, yaratıcı isimlere büyük bir fırsat sunuyor. Artık bu iki ikonik karakteri kendi hikayelerinizde veya projelerinizde özgürce kullanma şansına sahip olabilirsiniz. Yeni yıldan itibaren Temel Reis ve Tenten’i yepyeni maceralarda, farklı bakış açılarıyla görmeye başlamamız işten bile değil...
