Üniversite sınavları YGS, YKS, KPSS, DGS derken Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi’nin (ÖSYM) her yıl 52 sınav yapıyor. ÖSYM, 2022 yılında sınavlardan 1 milyar 31 milyon 649 bin lira para kazanırken 2023’te sınav gelirini yüzde 21.8 artışla 1 milyar 257 milyon liraya çıkardı. 2024’te artan sınav ücretleriyle gelirin 2 milyar lirayı aşması bekleniyor.
YILDA 11.2 MİLYON ADAY
Sayıştay’ın Eylül 2023’te yayınladığı son rapora göre ÖSYM’nin 2022 yılı bütçesi 931 milyon 623 bin TL’ydi. Enflasyon nedeniyle artan maliyetlerle ÖSYM, yüzde 67.5 artışla yıl sonunda
1 milyar 556 milyon 269 bin lira harcadı. ÖSYM, gelirinin yüzde 89.9’unu üniversite sınavı YKS ve KPSS başta olmak üzere 11.2 milyondan fazla kişinin her yıl girdiği sınavlardan elde ettiğini raporladı.
KARADELİKLER KAPATILDI
ÖSYM’nin 2023’te yaptığı 52 sınava 11 milyon 202 bin 784 aday girdi. Adaylardan
1 milyon 614 bin 280’i ücretsiz sınav uygulamasından yararlandı. 2022’ye göre 2023’te ÖSYM’nin bütçe giderleri yüzde 93.8 arttı. Ocak-Haziran 2022 arasında 445 milyon 928 bin TL sınavlar için harcarken Ocak-Haziran 2023 arasında 864 milyon 610 bin TL yani 2 katından fazla para harcandı. Sınavlarda 194 testte adaylara 10 bin 696 soru soruldu. Gelir fazlası para Hazine’ye aktarıldı.
SINAV ÜCRETLERİNE YÜZDE 165 ZAM GELDİ
AnayasaNIN eşitlik ilkeleri gereği ÖSYM sınavlarının ücretsiz olması gerekse de 2024 yılı sınav ücretleri de netleşmeye başladı. Milli Savunma Üniversitesi (MSÜ) sınav ücreti 2023’te 130 TL iken 2024’te 2.2 kat artışla 295 TL’ye çıktı. Başvuru 31 Ocak 2024’te saat 23.59’da sona erecek. 2024’ün ilk sınavı olan YÖKDİL-1 sınav ücreti 2023’te 185 TL iken yüzde 165 zamlanarak 490 TL oldu. 1-26 Şubat 2024 tarihleri arasında başvuruları alınacak YKS ücretleri henüz açıklanmadı. YKS 2023’te her oturum için 115 TL’den 3 oturum için 345 TL ödeniyordu. 2024’te ücretin 800 TL’yi aşması bekleniyor.
9 YILLIK SINAV GELİRİ 6 MİLYAR 747 MİLYON TL
ÖSYM, ‘Kâr etmiyoruz’ diye kendisini savunsa da son 9 yılda, 2023 yılı ikinci 6 aylık dönem hariç, sınavlardan 6 milyar 747 milyon lira gelir elde etti. Gelirler şöyle:
2015: 330 milyon 516 bin TL
2016: 448 milyon 518 bin TL
2017: 525 bin 768 bin TL
2018: 622 milyon 25 bin TL
2019: 546 milyon 25 bin TL
2020: 850 milyon 512 bin TL
2021: 767 milyon 630 bin TL
2022: 1 milyar 490 milyon 314 bin TL
2023: İlk 6 ayda 1 milyar 257 milyon TL
ENFLASYON CANAVARI TÜM SINAVLARIN BİRİNCİSİ
ÖSYM 2023 Yılı Mali Durum ve Beklentiler Raporu’nda, 2022 yılı Ocak–Haziran döneminde 91 milyon lira olan mal ve hizmet alım giderlerinin 2023 yılı Ocak–Haziran döneminde yüzde 94.7 artışla 177 milyon 219 bin liraya çıktığı belirtildi. Aradaki farkın ekonomik gider artışı kaynaklı olduğu vurgulandı.
MUTLU GÜNLER HAYALİ SATILIYOR
ÖSYM’nin bahar döneminde yaptığı sınavlara
7 milyon 793 bin 596 öğrenci girdi. En fazla adayın katıldığı bazı sınavlar ve öğrenci sayıları şöyle:
■ Temel Yeterlilik Testi (TYT): 3 milyon 527 bin 464
■ Alan Yeterlilik Testi (AYT): 2 milyon 573 bin 158
■ Kamu Personel Seçme Sınavı (KPSS): 924 bin 168
■ Askeri Öğrenci Belirleme Sınavı (MSÜ): 610 bin 419
■ Yabancı Dil Testi (YDS): 339 bin 14
■ Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı (YÖKDİL): 138 bin 20
■ Akademik Personel ve Lisansüstü Giriş Sınavı (ALES Bahar): 186 bin 782
Sayıştay, raporunda anayasayı hatırlattı
■ Risk Strateji Belgesi taslak olarak hazırlanmış olup, yetersizdir.
■ Hesaplar hariç bilgiler tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir.
■ Çukurova Üniversitesi’nden tahsisli e-sınav merkezi kayıtlarda yok.
■ İhalelerde risk için zorunlu sigorta süreleri ve poliçelere uyulmuyor.
■ Hurda taşınırlar nedeniyle ambardaki mevcutla fiili durum arasında fark var.
■ Ambarda fiilen olup, kayıtlarda gözükmeyen raporlanmayan taşınırlar var.
■ ÖSYM’nin kaybettiği davalarda tazminatları ödemeyip anayasaya aykırı davrandı.
ÖSYM’YE KİM PARA BAĞIŞLADI?
Bütçe gelir tahmini 938 milyon 614 bin TL olarak ön görülmesine rağmen yüzde 186 fazlasıyla 1 milyar 750 milyon 303 bin TL gelir elde etti. ÖSYM’nin gelirlerinin yüzde 89.9’u sınav ve kiralar yüzde 14.8’ini bağış ve yardımlar oluşturdu. Sınav paralarından 173 milyon 733 bin TL kâr elde etti.
