Köşemde 9 gün boyunca ve daha sonrasında iki adet yazı ile 2023 takvim yılı gelirlerinin beyanına ilişkin yazılarımı okumuştunuz. Beyanname verme süresi 31 Mart 2024’te bitiyor. Bu süre 166 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile 5 Nisan 2024 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır. Yaklaşık 5 milyon gerçek kişinin Gelir Vergisi beyannamesi vermesini bekliyoruz.
Bugün sizleri; sitelerde mülkü olan binlerce kişiyi ilgilendiren ve beyanname verilmesi gerektiğinden haberdar olunmayan bir konuda son dakikada bilgilendirmek istiyorum.
Site yönetimi olarak siteye ait işyerlerinin veya kapıcı dairesinin kiraya verilmesinden veya apartman dış cephesinin veya çatısının reklam panosu ya da baz istasyonu konulmasına izin verilmesinden elde edilen ve maliklere dağıtılmayarak sitenin ihtiyaçları için kullanılan kira gelirleri için kat maliklerince ayrı ayrı beyanname verilip verilmeyeceği konusunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’na birçok yazılı başvuru yapılmıştır. Bu yazılı başvurulara; “Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 16. Maddesi gereği kat maliklerinin ana gayrimenkulün bütün ortak yerlerine arsa payları oranında ortak mülkiyet hükümlerine göre malik olacağı hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla Gelir Vergisi Kanunu’nun 70’inci maddesi hükmüne göre, kat maliklerinin ortak olarak sahip olduğu kullanım alanlarının site yönetimi tarafından kiraya verilmesi nedeniyle elde edilen gayrimenkul sermaye iradının mükellefleri kat malikleri olacaktır” şeklinde yanıt verilmiştir.
KAT MALİKLERİNİN BEYANNAME VERMESİ GEREKİR
Yazımın girişinde yaptığım açıklamalar çerçevesinde, birçok hak sahibinin ortak mülkiyetinde olan gayrimenkullerin,
- Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesine göre tevkifat yapma mecburiyetinde olmayanlara kiraya verilmesi (Örneğin, basit usulde vergiye tabi olanlara kiraya verilmesi) söz konusu ise, hak sahibi başına elde edilen kira bedeli, aynı kanunun 86’ncı maddesinin 1/(d) alt bendinde yer alan tutarı (2023 yılı için 8.400 TL) aşması halinde beyana dahil edilecek, aşmaması halinde ise beyana dahil edilmeyecek.
- Söz konusu gayrimenkullerin, GVK’nin 94’üncü maddesine göre tevkifat yapma mecburiyetinde olanlara kiraya verilmesi söz konusu ise, hak sahibi başına elde edilen kira bedelinin, 2023 yılı için 150.000 TL aşması halinde beyana dahil edilecek, aşmaması halinde ise beyana dahil edilmeyecektir.
- Hak sahiplerinin ortak mülkiyeti olan bu gayrimenkullerin ticari, zirai veya Kurumlar Vergisi’ne tabi olan işletmelerin aktifinde kayıtlı olması halinde; ödenen kira bedellerinden ticari, zirai veya Kurumlar Vergisi’ne tabi işletmelere isabet eden kısım üzerinden herhangi bir Gelir Vergisi tevkifatı yapılmayacak olup, hak sahiplerinin elde ettikleri kira gelirlerinin ticari, zirai veya kurum kazancının tespitine ilişkin hükümlere göre hesaplanıp, beyan edilecektir.
- Kat maliklerinin beyana tabi başkaca bir gelirinin bulunması halinde ise, elde edilen gayrimenkul sermaye iradının beyannameye dahil edilip edilmeyeceği kat maliklerinin mükellefiyet türlerine göre belirlenecektir.
- Site yöneticiliği, tüzel kişiliğe sahip olmayıp Gelir ve Kurumlar Vergisi’ne tabi değildir. Ayrıca, kiraya verilen yerler, site yöneticiliğine ait olmayıp, kat maliklerine aittir. Dolayısıyla, kira ödemesi site yöneticiliğine yapılsa dahi kat maliklerinin geliri sayılır.
- Kira gelirlerinin apartman veya site yönetimleri tarafından tahsil edilip ortak giderlerin karşılanmasında kullanılması, bu gelirlerin vergilendirilmesine engel değildir.
Özellikle büyükşehirlerde merkezi konumda olan sitelerin geçen yıl 2 adet seçim olduğu da dikkate alındığında; sadece dış cephe reklam panosu ya da baz istasyonu konulması nedeniyle ciddi gelirler elde ettiği malumdur. Bu tür yerlerde kat maliki olan kişilerin ileride yapılacak bir vergi incelemesi ile ortak alanlardan elde edilen gelirlerle ilgili olarak vergi tarhiyatına muhatap olmamaları için dikkatli olmalarında yarar var.
