Aralık ayına günler kala jeopolitik meseleler, küresel ticaret ve bilhassa Avrupa'da iktisadi büyümeye dair belirsizlikler finansal piyasaların gündeminde.
ABD başkanı seçilen Donald Trump'ın Kanada, Meksika ve Çin'e yüksek oranda gümrük vergisi uygulama sözü, piyasaları huzursuz ederken faiz ve enflasyon beklentilerini tepetaklak etti.
İşte piyasaların yeni haftada takip edeceği 5 konu:
1. KEMERLER TAKILI MI?
İşlemciler, gelecek aylarda neler yaşayabileceklerinin bir fragmanını izlediler. Trump'ın ABD'nin ana ticari ortaklarına gümrük vergisi getirme sözü doları daha da güçlendirdi.
Doların, Kanada doları ve Meksika pesosuna karşı yüzde 1,5 değer kazanması, Trump'ın atacağı adımlar ve bunlara dair haberlere karşı işlemcilerin hassasiyetini gösterdi.
Kasım ayı, Euro'nun 2022'nin başından bugüne kadar yaşadığı en büyük aylık kayıp, Alman devlet tahvillerinde bu yılki en sert düşüş ve Bitcoin'in Şubat'tan bugüne kadarki en sert yükselişiyle sonlanırken, ABD'deki borsalar da bu yıl aylık bazda en iyi performanslarından birisini gösterdi.
Yatırımcılar piyasaların dalgalı olacağı bir aya hazırlanıyorlar. Trump'ın piyasalara etkisinin yanı sıra ABD'de ve Euro bölgesinde merkez bankalarının politika faizlerini indirmesi beklenirken, Japonya Merkez Bankası politika faizini yükseltebilir. Jeopolitik değişimle Ortadoğu'da gerilim azalırken, Rusya ile Ukrayna'da tırmanabilir. Fransa ve Almanya'da ise siyasi türbülansı artabilir.
2. KÖRDÜĞÜM
Fransa'da Michel Barnier'in ağır vergi artışları ve harcama kısıtlamalarını içeren 60 milyar Euroluk bütçe teklifi sonrasında gerilim tırmandı.
Aşırı sağ Ulusal Birlik partisinin lideri ve koalisyon ortağı Marine Le Pen, bütçe teklifi sebebiyle hükümetten desteğini çekme tehdidinde bulunurken, bu tehdidin 25 Aralık'taki Noel'den önce gerçekleşebileceğine dair ihtimal güçlendi.
Fransa devlet tahvillerinde fazla satış gerçekleşmese de piyasanın verdiği olumsuz tepkinin sonucunda Fransa'nın 10 yıl vadeli devlet tahvillerinin getirisi Almanya'nınki ile karşılaştırıldığında 2012'deki borç krizi seviyesinde çıktığı zirvelere geri döndü.
Fransız hükümeti uzlaşmaya varmaya çalışırken, Senato Pazartesi günü bütçeyi incelemeye başlayacak.
3.GÜMRÜK VERGİSİ ENDİŞESİ VE CANLANDIRMA PAKETİ UMUDU
Trump'ın Meksika, Çin ve Kanada'ya yönelik yeni gümrük vergileri tehdidi Asya piyasalarında sert düşüşe yol açtı. Fakat Çin'den yapılan tüm ithalata yüzde 10 vergi getirileceği yönündeki söylentiler Trump'ın seçim kampanyasında vadettiği yüzde 60'lık vergiye dair endişeleri azalttı.
Fakat analistler, Çin'in olası bir ticaret savaşının etkilerine karşı koymak için gereken her türlü iktisadi canlandırma adımını atabileceğine inanıyorlar. Birçok analist, nihai olarak Çin'in yüksek teknolojide kendine yeterliliğinin hızlanacağını ifade ediyor.
Durumdan en çok zarar gören ülke ABD'nin yakın müttefiki Japonya oldu. Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social'daki paylaşımının ardından otomotiv şirketlerinin ağırlıklı olduğu Nikkei endeksi yüzde 1,4 geriledi.
Honda, Cars.com internet sitesinin "ABD üretimi" listesinde Tesla'nın ardından ikinci sırada bulunurken, Toyota'nın sedan tipi Camry modeli ve SUV tipi Highlander modeli de üst sıralarda bulunuyor.
Meksika'daki fabrikalar, özellikle marjları yüksek ve çok satan kamyonetler olmak üzere herkes için bir yumuşak karın olmaya devam ediyor.
4. ABD TARIM DIŞI İSTİHDAM VERİSİ
ABD'deki borsalar, tarihi seviyelerin yakınında işlem görürken, yatırımcılar ABD Merkez Bankası'nın (Fed) Aralık ayındaki para politikası toplantısı öncesinde ekonominin gidişatını daha iyi değerlendirebilmek için gelecek hafta Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisini bekliyorlar.
ABD ekonomisindeki güçlü büyüme, Fed'in enflasyonla mücadelesindeki kazanımını yavaşlatabilir fakat bu durum hisse senetlerinin yıl boyunca yükselmesine yardımcı oldu.
Öte yandan Kasım ayındaki tarım dışı istihdam verisinin Ekim ayında olduğu gibi beklentilerin altında gelmesi, Fed'in gelecekte ne kadar faiz indirimi yapabileceği konusunda beklentileri değiştirebilir ve bu da hisse senetlerinin yükselmesine dair bir risk oluşturabilir.
Fed'in son toplantı tutanakları, yetkililerin faizlerin ne kadar düşürülmesi gerektiği konusunda görüş birliği içinde olmadıklarını gösterdi.
Reuters anketine katılan ekonomistler, ABD'de tarım dışı istihdamın Ekim'de 183,000 artmasını bekliyorlar.
5. GÜNEY AFRİKA
Pazar günü G20 dönem başkanlığını devralacak olan Güney Afrika, dünya ekonomisinin yüzde 85'ini, ticaretinin yüzde 75'ini ve nüfusunun yüzde 67'sini temsil eden G20'ye liderlik eden ilk Afrika ülkesi olacak.
G. Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, iklim değişikliği, kapsayıcı büyüme, gıda güvenliği ve yapay zekâ gibi konulara odaklanmayı hedefliyor. Fakat Trump'ın ABD başkanı seçilmesiyle birlikte Ramaphosa, ticaret savaşları ve diplomatik gerginlikler gibi zorluklarla karşı karşıya kalabilir.
G. Afrika; Endonezya, Hindistan ve Brezilya'dan sonra G20 dönem başkanlığını devralan dördüncü gelişmekte olan ülke olurken, bu görev Aralık 2025'te ABD'ye devredilecek.