Araştırmacılar, tıraş edilmiş fareleri iki gruba ayırarak inceleme yaptı. Bir grup 8 saat yemek yedikten sonra 16 saat aç bırakılırken, diğer grup iki günde bir yemek yedi. Kontrol grubundaki fareler ise sınırsız yiyecek erişimine sahipti. Çalışma sonucunda, sınırsız yemek yiyen farelerin 30 gün içinde tüylerini tamamen geri kazandığı, oruç tutan farelerin ise 96 gün sonunda dahi tüylerinin sadece bir kısmını yeniden çıkardığı gözlendi.
Çalışmanın sonucuna göre, aralıklı oruç sırasında saç kök hücreleri (HFSC), enerji kaynağı olarak serbest yağ asitlerini kullanamıyor ve bu durum, hücrelerin “programlı hücre ölümü” (apoptoz) sürecine girmesine neden oluyor. Araştırmacılar, saç köklerindeki serbest yağ asitlerinin artışının, reaktif oksijen türlerinin birikimine yol açtığını ve hücrelerin bu baskıya dayanamayarak öldüğünü belirtti.
Zhang, “Oruç sırasında yağ dokusu serbest yağ asitleri salgılamaya başlıyor ve bu yağ asitleri, aktif hale gelen kök hücrelere ulaşıyor. Ancak bu hücreler, yağ asitlerini enerjiye çevirecek mekanizmaya sahip değil” diyerek sürecin arkasındaki biyolojik nedenleri açıkladı.
İNSAN KÖK HÜCRELERİNDE DE DENENDİ
Araştırma aynı zamanda insan kök hücreleri üzerinde de in vitro (laboratuvar ortamında) testler gerçekleştirdi. Sonuçlar, serbest yağ asitlerinin insan saç kök hücrelerinde de benzer bir etkiye neden olduğunu gösterdi. Bu durum, insanlarda saç büyümesinin tamamen durmadığını ancak oruç sırasında yavaşladığını ortaya koydu.
Zhang ve ekibi, aralıklı oruç tutan 49 sağlıklı genç yetişkinin katıldığı küçük bir klinik çalışma da gerçekleştirdi. Çalışmanın sonucunda, 18 saatlik açlık süresi uygulayan bireylerin saç büyümesinin, kontrol grubuna kıyasla daha yavaş olduğu gözlendi. Ancak Zhang, bu bulgunun kesin bir sonuç olmadığını, daha büyük katılımcı gruplarıyla daha uzun vadeli çalışmalar gerektiğini vurguladı.
Araştırmacılar, saç kök hücrelerinin oksidatif strese karşı dayanıklılığını artırmak için topikal antioksidanlar, özellikle E vitamini gibi çözümler üzerinde de çalıştıklarını belirtti. Zhang, “Fasting’in (oruç) faydaları yadsınamaz ancak bu tür yan etkilerin de farkında olmak önemli” diyerek insanların bilinçli bir şekilde aralıklı oruç uygulaması gerektiğini ifade etti.
Çalışmanın devamında, araştırmacılar orucun cilt yaralarının iyileşmesi üzerindeki etkilerini de incelemeyi planlıyor. Ayrıca, kök hücrelerin oruç sırasında hayatta kalmasını ve saç büyümesini destekleyecek metabolitlerin belirlenmesi için yeni araştırmalar yolda.
Bu önemli çalışma, Cell dergisinde yayımlandı ve bilim dünyasında geniş yankı buldu.
