Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu hafta içinde katıldığı iki televizyon programında, önümüzdeki döneme ilişkin olası vergi düzenlemelerine dair açıklamalarda bulundu.
"Kurumlar vergisini artırmayacağız. Gelir vergisini artırmayacağız. KDV genel oranları artırmayacağız. İstistanalar varsa, indirimli olanlar var ise bunu gözden geçireceğimizi zaten söylemiştik. Motorlu Taşıtlara ilave bir oran gündemimizde değil" dedi.
Vergilerde genel oranları değiştirmeyeceklerini vurgulayan Şimşek, seçim sonrasında harcamalarda tasarruf, kayıt dışılıkla mücadele ve vergide istisnalar ile indirimleri gözden geçirme planladıklarını söyledi.
Para ve sermaye piyasalarına dönük olası vergi düzenlemeleriyle ilgili de konuşan Şimşek, "Biz piyasaları tedirgin edecek adımlar atmayız. Ne borsaya ne de başka alana piyasayı bozacak vergi düzenlemesi gündemimizde değil" dedi.
"Kripto düzenlemesi de seçimden sonra çok büyük ihtimalle Meclis'ten geçecek" diyen Şimşek, kredi kartında da piyasaları bozmadan düzenleme yapacaklarını söyledi.
Şimşek'in açıklamalarında satır aralarındaki mesajları ve vergi politikalarında seçim sonrası olabilecekleri Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Batı ve EY Türkiye Vergi Bölümü Şirket Ortağı Abdülkadir Kahraman sozcu.com.tr'ye değerlendirdi.
GENEL ORAN DEĞİŞMEYECEK AMA...
Şimşek'in "değimeyecek" dediği KDV'deki genel oranın yüzde 20 olduğunu ancak yüzde 1 ve yüzde 10 oranında KDV uygulanan ürün ve hizmetlerin yer aldığı iki liste bulunduğunu hatırlatan Murat Batı, "Genel oranı değiştirmeyeceklerini söyledi ancak (I) ile (II) sayılı listede sayılan ürünler bu listeden çıkarılırsa bu ürünlerin KDV oranı direkt yüzde 20'ye yükselecektir. Örneğin konaklama hizmetleri (II) sayılı listede bulunmakta ve bu konaklama hizmetinden (otel) yüzde 10 KDV hesaplanmaktadır. Şayet konaklama hizmeti (II) sayılı listeden çıkarılırsa konaklama hizmetinde KDV yüzde 20'ye yükselmiş olacaktır" dedi.
Benzer bir durumun Mayıs 2023 seçimleri sonrasında 7 Temmuz 2023 günü 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapıldığını hatırlatan Batı, "Sabun şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kağıdı, kağıt havlu, kağıt mendil ve peçete de (II) sayılı listedeydi ve (II) listeden çıkarıldı o yüzden KDV oranı da yüzde 20'ye yükselmişti" ifadelerini kullandı.
KRİPTO, BORSA, İNDİRİM VE İSTİSNALAR
Şimşek'in vergi düzenlemelerinde yapılması öngörülen değişikler için işaret ettiği Orta Vadeli Program'da (OVP) "vergi tabanının genişletilmesine" atıf yapıldığını, bunun da vergiye tabi olmayanların verginin konusuna dâhil edilmesi anlamına geleceğini belirten Batı, "Vergi tabanının genişletilmesinden vergi kanunları kapsamında olmayan -kripto varlıklardan elde edilen gelirler gibi- bazı unsurların vergi kanunlarının kapsamına alınması anlaşılmalıdır" dedi.
"Vergilendirilebilir saha daha etkin kullanılacak" diyen Batı, "Örneğin altın, inci, pırlanta gibi kıymetli madenler tekrar ÖTV kapsamına alınabilir, KKM gibi enstrümanlardan elde edilen gelirler vergilendirilebilir. Özetle maddi vergi kanunlarının (gelir, kurumlar, KDV, ÖTV gibi) konusunun genişletileceği anlaşılıyor" değerlendirmesinde bulundu.
OVP'deki "Vergi harcamaları gözden geçirilecek, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimler kaldırılacaktır." maddesini hatırlatan Batı, "Verimsiz sayılan yüzlerce muafiyet ve istisna hükmü kaldırılacak gibi duruyor. Örneğin toplam vergi harcamalarının toplam vergi hasılatına oranı 2024 yılı için yüzde 26,51 olarak tahmin edilmiş. Yani devlet 2024 yılında 100 TL vergi geliri hedeflemiş ise bunun 26,51 TL'sinden vazgeçecektir. 2024 yıl dâhil altı (6) yılın vergi harcama tutarlarının vergi hasılatına oranının ortalaması ise yüzde 23'tür" bilgisini paylaştı.
'O SİLAH MUTLAKA PATLAR'
Şimşek'in "Borsaya ya da herhangi bir enstrümana, piyasayı bozacak bir vergi düzenlemesi gündemde değil" dediğini, buradaki anahtar ifadenin "piyasayı bozacak bir vergi düzenlemesi gündemde değil" kısmı olduğunu belirten Batı, "Piyasayı bozmadan pekâlâ bir düzenleme yapılabilir. Zira birçok finansal enstrümandan elde edilen gelirlerden hala yüzde sıfır vergi alınmaktadır. Hatta geçen günlerde bazı enstrümanların gelirlerinden yapılacak stopaj oranını yüzde 40'a kadar artırma yetkisi Cumhurbaşkanına verildi. Anton Çehov'un dediği gibi, eğer ilk sahnede duvarda bir silah asılıysa, oyunun sonunda mutlaka patlar. Yani bir yetki verildiyse kullanılacaktır diye düşünüyorum" yorumunu paylaştı.
Batı'ya göre, Şimşek'in söylemlerinden özetle şu sonuçları çıkarmak mümkün:
"Kurumlar vergisi oranı artmayacak ama kurumlar vergisine ilişkin istisna ve muafiyetler azaltılacak; borsa, TL mevduat gibi enstrümanlardan piyasayı bozmayacak şekilde vergi alınacak (oran artacak); KDV genel oranı değişmeyecek ama listeler (I ve II) daraltılarak yüzde 20'ye tabi ürün sayısı artırılacak; mükellef lehine düzeltilmesi gereken –özellikler otomobiller için- ÖTV tarifesi değiştirilmeyecek/düzeltilmeyecek ve böylelikle ÖTV hasılatı artacak; gayrimenkul satışlarında gerçek bedel dikkate alınacak ve bunun için de ekspertiz uygulaması getirilebilir."
927,9 MİLYAR TL'LİK RET VE İSTİSNA
Abdülkadir Kahraman da Şimşek'in açıklamalarının, seçim sonrasında özellikle KDV'deki bazı indirim ve istisnaların kaldırılacağının işareti olduğunu söyledi.
2024 bütçesinde toplamda 927,9 milyar TL'lik vergi ret ve iadesinin öngörüldüğünü, bunun 844 milyar TL'lik bölümünün dahilde alınan KDV'den kaynaklanacağını belirten Kahraman, bu tablonun değiştirilmesinin beklenebileceğini dile getirdi.
KDV'nin yüzde 1 ve yüzde 10 olarak uygulandığı bazı ürün ve hizmetlerin de yüzde 20'lik genel orana dahil edilebileceğini belirten Kahraman, para ve sermaye piyasalarından elde edilen ve şu an vergi alınmayan gelirlere da piyasayı bozmadan belirli bir oranda vergi gelebileceğini söyledi.