Belce Örü Erçin

Yeni yıla sayılı gün kalmışken Genel Sağlık Sigortası (GSS) vatandaşın gündemini meşgul etmeye devam ediyor. Herhangi bir sosyal güvencesi olmayan, Türkiye’de ikamet eden ve 18 yaşını dolduran tüm vatandaşların bu sigorta kapsamına zorunlu olarak alınıyor.

Milyonlarca vatandaşı etkileyen bu durum için prim ödemek, yaşadığımız ağır ekonomik koşullarda çok zor. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Araştırma Merkezi’nin hazırladığı ‘Türkiye’de Genç İstihdamı Raporu’na göre 10 gençten 6’sı istihdama dahil olamıyor. Raporda üniversite mezunu 4 gençten 1’inin işsiz olduğu belirtildi.

‘TAHSİLATA ÇIKTI’

GSS’ye tabi kişi sayısının 7.6 milyon olduğunu söyleyen SGK Uzmanı Özgür Erdursun, “Net sayı bizde yok ama 3 milyonun üzerinde GSS geçmiş dönem prim borcu olan vardır. Her ay borç yazılan kişi sayısı ise 5.6 milyon. Bu kişilerin bir kısmı borcunu düzenli ödüyor” ifadelerini kullandı.  SGK Uzmanı Mert Nayır ise 100 milyar TL GSS borcu olduğunu belirtirken şunları söyledi: “Bunun içinde 1 aylık borcu olan da var, 6 senelik borcu olan da var. Bir çoğu da maalesef yeni mezun olmuş genç işsizlerimiz. Fakat SGK şimdiye kadar hiç tebligat göndermezdi, şimdi borcu tahsile çıktı, tebligat gönderiyor. 2026 Mayıs ayında yapılandırma gelebileceği söyleniyor fakat o zamana kadar SGK borçluya icra gönderebilir. Dolayısıyla borcu zamanında ödemek önem taşıyor.”

1 Ekim 2008 itibarıyla GSS uygulanmaya başlamıştı. Geçen sene prim borcunu ödemeyen 9 milyon vatandaş için af çıkmıştı. 1 Ocak 2016 tarihinden önceye ait ödenmemiş GSS primleri ile cezalarının tahsilinden vazgeçilmesi 11. Yargı Paketi kapsamında görüşülüyor. Bu tarihin daha ileriye çekilmesi ve daha fazla kişiyi kapsamasına yönelik kamuoyunda bir beklenti var.

Ocak ayında tutar katlanacak

GSS prim oranı, prime esas kazancın yüzde 6’sı olarak yeniden belirlendi. Bu oran yüzde 3 olarak uygulanıyordu. Böylece tutar 780 TL’den 1.560 TL’ye yükseldi. Karar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla1 Aralık’ta yürürlüğe girdi. Değişiklik yapılan maddeye göre genel sağlık sigortası primi, prime esas kazancın yüzde 6’sı olup, bu oranı yüzde 12’ye kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkili kılındı. Ocak ayında ise asgari ücretin değişmesiyle birlikte ödenecek prim de katlanarak artacak.