Belçika yasalarına göre, bir donörün en fazla altı aileye katkıda bulunmasına izin veriliyor. Ancak bağışların anonim yapılması nedeniyle, doğurganlık merkezleri aynı donörü birden fazla kez kullanıp kullanmadıklarını bilmiyor. Bu durum, “altı kadın kuralı” olarak bilinen yasal sınırın ihlal edilmesine yol açıyor.
Belçika hükümeti, mevcut yasaları değiştirerek anonimliği kaldırmayı planlıyor. Sağlık Bakanı Frank Vandenbroucke’un sözcüsü Billy Buyse, konunun artık hükümet koalisyon sözleşmesine dahil edildiğini belirtti ve bu dönemde yasalaşacağının altını çizdi.
Ancak sektörde bu değişikliğe karşı direnç var. Sağcı N-VA partisinden milletvekili Frieda Gijbels, anonimliğin kaldırılmasına yönelik bir yasa tasarısı sunarken, bazı doğurganlık uzmanlarının bu konuda adım atılmasına sıcak bakmadığını ifade etti. Gijbels, doktorların kendi ihlallerinin ortaya çıkmaması için baskı yaptığını da dile getirdi.
Anonimlik karşıtı yasa tasarısı, bazı çevrelerde bağışçıların caydırılabileceği endişesine yol açtı. Ancak Gijbels, Fransa örneğine işaret ederek bu kaygıların yersiz olduğunu savundu. Fransa, 2022 yılında anonimliği kaldırmış ve bağışçı sayısında artış yaşanmıştı.
Skandalın büyüklüğü, Belçika hükümetine ancak Mayıs ayının sonunda iletildi. Ancak ülkenin Federal İlaç ve Sağlık Ürünleri Ajansı (FAGG), Kasım 2023’te Avrupa’dan gelen hızlı bir uyarıyla durumdan haberdar edilmişti. FAGG, Danimarkalı donörün genetik mutasyon taşıdığı bilgisine rağmen bakanlığı zamanında bilgilendirmedi.
10 ÇOCUĞA KANSER TEŞHİSİ KONULDU
Bu süreçte bazı anneler, doğurganlık merkezleri tarafından bilgilendirildi ve en az 10 çocuğa kanser teşhisi konuldu. 23 çocuğun ise gen mutasyonu taşıdığı doğrulandı. Bu durum, çocukları çok çeşitli kanser türlerine karşı savunmasız bırakıyor.
Vandenbroucke, FAGG’nin gecikmeli bilgilendirmesinden duyduğu şaşkınlığı dile getirerek, ajansın hem iç kalite süreçlerini hem de dış iletişimini kapsayan bir denetim geçireceğini açıkladı. Denetimin ilk sonuçlarının yaz aylarından sonra alınması bekleniyor.
Bakan ayrıca, FAGG’den ailelerin çocuklarının bu süreçte genetik taramadan geçirilip geçirilmediğini kontrol etmesini istedi. Şu anda Avrupa genelinde farklı kotalar uygulanıyor ve yabancı donör sperminin ne sıklıkla kullanıldığı konusunda net bir bilgi bulunmuyor.