Yargıtay, Türkiye adalet sisteminin en önemli unsurlarından biridir ve hukuk birliğini sağlama görevini üstlenir. Yargıtay’ın verdiği kararlar, hem bireysel hakların korunmasını sağlar hem de toplumda adaletin tesis edilmesine katkıda bulunur.
Yargıtay, Türkiye Cumhuriyeti’nde yüksek mahkeme olarak faaliyet gösteren ve temyiz merci olarak görev yapan bir yargı organıdır. Yargıtay, ilk olarak 1868 yılında kurulmuş olan "Divan-ı Ahkam-ı Adliye" adlı mahkemenin devamı niteliğindedir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte, Yargıtay adını almış ve bugünkü yapısına kavuşmuştur.
YARGITAY’IN GÖREVLERİ NELERDİR?
Yargıtay’ın temel görevleri şunlardır:
TEMYİZ BAŞVURULARINI KARARA BAĞLAMAK: Yargıtay, alt mahkemeler tarafından verilen kararların hukuka uygun olup olmadığını denetler. Hukuka aykırı bulunan kararları bozar ve yeniden yargılama yapılmasını sağlar.
İÇTİHAT BİRLİĞİNİ SAĞLAMAK: Yargıtay, hukuk uygulamalarında birlik ve bütünlük sağlamak amacıyla içtihat kararları alır. Bu kararlar, alt mahkemeler için bağlayıcı niteliktedir.
ÖNEMLİ DAVALARA BAKMAK: Yargıtay, bazı davalarda ilk derece mahkemesi olarak görev yapabilir. Özellikle, belirli suçlar için yargılama yapma yetkisine sahiptir.
YARGITAY’IN İŞLEYİŞİ NASILDIR?
Yargıtay’ın işleyişi belirli kurallar çerçevesinde düzenlenmiştir. Bu süreçler şu şekilde özetlenebilir:
DAİRELER: Yargıtay, çeşitli hukuk ve ceza dairelerinden oluşur. Her daire, belirli bir alanda uzmanlaşmış yargıçlardan oluşur ve o alandaki davaları inceler.
GENEL KURUL: Yargıtay, önemli ve içtihat niteliği taşıyan davalar için Genel Kurul’da toplanır. Genel Kurul kararları, hukuk birliğini sağlamak amacıyla alınan en üst düzey kararlardır.
KARARLARIN UYGULANMASI: Yargıtay’ın verdiği kararlar, alt mahkemeler için bağlayıcıdır. Alt mahkemeler, Yargıtay’ın bozma kararları doğrultusunda yeniden yargılama yapar.
YARGITAY’A BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Yargıtay’a temyiz başvurusu yapabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Temyiz başvurusu, alt mahkemelerde verilen kararın hukuka aykırı olduğu iddiasıyla yapılır. Temyiz dilekçesi, kararın verildiği mahkemeye sunulur ve Yargıtay’a iletilir.
