SÖZCÜ / ANKARA

AKP'nin yeni anayasa önerisine göre, yeni Anayasa'daki "Türk vatandaşı" ifadesi tamamen ortadan kaldırılacak, yerine "vatandaş" konulacak. Başkanlık sistemi, federatif değil, üniter bir devlet sisteminde kurulacak. Tek meclis olacak. Başkan'ın bu tek meclisi fesih yetkisi olacak. Ancak Başkan meclis'i feshettiğinde kendi görevi de sona erecek.

Foto: CİHAN -Mustafa Şentop, AKP'nin en önemli Anayasa kurmaylarından


AKP'nin en önemli Anayasa kurmayı, TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa Şentop, öngördükleri başkanlık sisteminin, ABD başkanlık sisteminden esinlendiğini açıkladı. Şentop, Millet gazetesi'ne yaptığı açıklamada, AKP'nin ortaya koyduğu sistem ile ABD Başkanlık sistemi arasında "üç fark" bulunduğunu belirterek, bunları şöyle sıraladı;

* ABD'de federal yapı var, Türkiye'de başkanlık üniter yapı üzerine kurulacak

* ABD'de bir senato ve bir temsilciler meclisi var. Türkiye'de tek meclis olacak

* ABD'de Başkan'ın kongre'yi fesih yetkisi yok. AKP'nin öngördüğü sistemde ise Başkan'ın meclis'i fesih yetkisi olacak. Ancak bu durumda, Başkan'ın da görev süresi sonlanacak. Ya da tam tersi şekilde, Meclis Başkan'ı görevden alacak, bu durumda Meclis de kendisini feshetmiş olacak.

MUSTAFA ŞENTOP "KUVVETLER AYRILIĞI VAR" DEDİ AMA...


Şentop, muhalefetin en çok vurgu yaptığı kuvvetler ayrılığı ilkesi, yani yasama-yürütme ve yargı'nın birbirinden bağımsız olması konusunun da,Başkanlık sisteminde yer alacağını söyledi.

Ancak AKP'nin öngördüğü sistemde "Parlamento'nun Başkanı gensoru ya da soru önergesi gibi yollarla denetlemesinin mümkün olmayacağını" söyleyen Şentop, şöyle konuştu;

"Parlamentonun da Başkanı; gensoru, soru önergesi gibi yollarla denetlemesi mümkün değil. Çünkü Başkan ve dolayısıyla hükümet meşruiyetini doğrudan milletten alıyor, parlamentodan almıyor. Bu anlamda kesin bir kuvvetler ayrılığı var; görevler belli, ama işbirliği içerisinde çalışma mecburiyeti var. Kanunları parlamento yapacak.”

Ancak Şentop'un açıklamalarında, gensoru, soru önergesi vermeyen Parlamento'nun BAşkan'ı nasıl denetleyebileceği, ya da Başkan'ın sistem içinde hangi yolla denetime tabi tutulacağı konusuna açıklık getirmedi.

BAŞKANLIK "5 ARTI 5" OLACAK


Şentop'un anlattığı AKP'nin başkanlık modeline göre, Başkan 5 yıllık bir süre için seçilecek. En fazla iki dönem görev yapabilecek.

Yüksek yargı mensuplarını Başkan ve parlamento birlikte seçecek.

Parlamentonun görevi ise, Başkan'ın görevini yaparken ihtiyaç duyduğu kanunları çıkarmak olacak.

"TÜRK VATANDAŞI" İFADESİ ÇIKIYOR


Şentop açıklamalarında, yeni Anayasa'da "Türk vatandaşı" kavramının "vatandaş" olarak değiştirilmesi gerektiğini de söyledi. Şentop, bir yandan "AKP'nin Anayasa'nın değiştirilemez ilk dört maddesi ile sorunu olmadığını" söyledi, ancak 2. maddede yer alan "ideolojik ifadelerin çıkartılmasından yana olduklarını" vurgulayarak, ilk dört madde konusunu da tartışma açacaklarının işaretini verdi.