Röportaj Nil SOYSAL Türkiye Satranç Federasyonu tarihindeki ilk kadın başkan Gülkız Tulay, satrancı ekonomik anlamda ihtiyaç sahibi olan kadınların yapabileceği en rahat meslek kolu olarak tanımlıyor. Tulay, “Satranca sporcu olarak girebilirsiniz, antrenörlük yapabilirsiniz, hakem olabilirsiniz, satranç kulübü açabilirsiniz” diyor. Mardin’den Mersin’e 81 vilayeti dolaşan ve Türkiye’nin dört bir yanında çocukların satranç öğrenmesi için elinden geleni yapan Gülkız Tulay, şimdi küçük sporcuların idolü! Ama çok yakında kadınların da idolü olacağa benziyor çünkü o bir ilke daha imza atarak tüm kadınları satranca davet ediyor. Nasıl mı? Buyrun okuyun… Satrançla tanışma öykünüzden bahseder misiniz? Ben satrançla bir anne olarak tanıştım. Oğlum Berkay Tarsus’ta ilkokul yıllarında merak sardı satranca ve 1999 yılında 10 yaş kategorisinde Türkiye Şampiyonu oldu. O dönemde Tarsus ve Mersin’de satranç kulüpleri yoktu fakat bu başarı büyük ses getirdi. Bunun üzerine ben aynı yıl Tarsus Zekâ Satranç Kulübü’nü kurdum. Satrancın kendi çocuğundaki kazanımlarını görmüş birinin girişimiydi bu. Tarsus’ta böyle bir işin başlaması çok enteresan geldi herkese… Satranç kulübünü bir kadının kurması girişiminizi daha enteresan hale getirdi mi? Ben anne faktörünü ve anne bakış açısını çok önemsiyorum. Bugün geldiğimiz noktada da bunun çok avantajını görüyorum. Halen aktif olarak devam eden Tarsus Zekâ Satranç Kulübü, Türkiye’deki satranç eğitimi alanındaki ilk kulüplerden biri. Bugün ise Türkiye genelinde 200’ün üzerinde satranç eğitim kulübü var.

Hayatta başarılı olmak için!

Satranç oynamak bir kadına ne katar? Satranç kadına farklı bir bakış açısı ve özgüven kazandırır. İyi satranç oynayan bir kadın hayatın her alanında başarılı olabilir. Satranca sporcu olarak girebilirsiniz, antrenörlük ya da hakemlik yapabilirsiniz, satranç kulübü açabilirsiniz. Ekonomik olarak ihtiyacı olan kadınlar için şu an uygulanabilecek en rahat meslek olarak da görüyorum satrancı. Neden derseniz; şu anda okullarda satranca müthiş bir ilgi var. Biz zaten federasyon olarak okullarda satranç sınıflarını açarak bunun altyapısını hazırlıyoruz. Birilerinin bu noktalara gelip satrancı öğretmesi lazım. Bunun da temelinde satranç antrenörlük belgesi almak yatıyor. Satranç antrenörü olmak kolay mı? Kadınlar federasyona, il temsilciklerine müracaat ederek antrenörlük belgesi alacak ve çeşitli kurumlarda antrenörlük yapmaya başlayacaklar. Bir meslek edinecekler ve para kazanacaklar. Yani kısaca istihdam oluşturan bir spor dalıdır aynı zamanda satranç. Antrenörlük belgesini almak için sadece beş gününüzü veriyorsunuz.

Futbola kadın başkan çok yakışır

Dünyadaki diğer satranç federasyonlarında kadın başkan var mı?

Bildiğim kadarıyla sadece Amerika’da ve Karadağ’da var; ben aynı zamanda Dünya Satranç Federasyonu (FİDE) Asbaşkanıyım. Keşke futbola da bir kadın eli değse; Türkiye Futbol Federasyonu’na da bir kadın başkan çok yakışır bence.

Futbolun erkek sporu olmasını bir yere kadar anlayabiliyorum ama sizce satranç niye erkek egemen bir spor? Maalesef kadınlar erkekler kadar ilgi göstermiyor ama bu dünyada da böyle. Hatta Türkiye’de birçok Avrupa ülkesine göre satrançta yer alan kadın sayısı daha yüksek. Belki de bu durumu kadın-erkek kişilikleri bağlamında ele almak lazım. Erkekler satranç gibi uzun soluklu, konuşmadan, hareket etmeden oynanan bir spora sempatiyle bakıyorlar.

TBMM’ye satranç sınıfı

Kadın siyasetçilerin satrançla arası nasıl? Tam olarak bilmiyorum ama biz TBMM’ye de satrancı sokmayı düşünüyoruz. Hatta bu konuyu eski Kültür Bakanı ile de görüşmüştük ama konu tatsız gündem nedeniyle askıya alındı. Ama biz federasyon olarak bu konuda her türlü desteği verebiliriz. Milletvekillerine Meclis’te bir satranç sınıfı açmak istiyoruz. Biz bunun için gönüllüyüz. Bu yapacağımız en iyi hizmetlerden biri olur.