İtalya'nın Viterbo kentinde yürütülen rutin bir inşaat çalışması, dünya arkeoloji tarihine geçecek devasa bir keşfe dönüştü. İşçilerin tesadüfen bulduğu ve ilk bakışta basit bir tünel sanılan yapının, Roma’ya kadar uzanan 2500 yıllık bir Etrüsk galerisi olduğu ortaya çıktı.

Tuscia Üniversitesi’nden arkeologların incelediği dev yapı, yaklaşık üç metre yüksekliğinde ve iki metre genişliğinde. Kayaya oyulmuş bu muazzam tünel, Viterbo'dan başlayıp Sutri gibi antik kasabalardan geçerek Roma’nın dışındaki Prima Porta bölgesine kadar uzanıyor. 

Projenin başındaki arkeologlar şaşkınlıklarını şu sözlerle ifade ediyor: 
"İtalya’da daha önce hiç böyle bir şey görmedim."

Keşfi asıl ilginç kılan ise yapının tek bir medeniyete ait olmaması. Tünelin mimari detayları, yüzyıllar boyunca farklı amaçlarla kullanıldığını kanıtlıyor:

MÖ 3. yüzyılda inşa edilen ana galeri, Etrüsklerin üstün mühendislik yeteneklerini sergiliyor.

Yapı içindeki tuğla ve kemerli bölümler, antik Romalıların tüneli kendi ihtiyaçlarına göre revize ettiğini gösteriyor.

Viterbo'nun Papalık merkezi olduğu dönemde, tünelin gizli bir geçit olarak kullanılmış olabileceği düşünülüyor.

Viterbo ve çevresi, yer altındaki sırlarını tek tek açığa çıkarmaya devam ediyor. Bu dev tünel keşfinin yanı sıra, Vulci Arkeoloji Parkı'nda tam 2600 yıldır kimsenin girmediği iki odalı bir mezar daha bulundu.

Mezarın içinden Sakız Adası'ndan ithal edilen şarap amforaları, nadide seramikler ve göz kamaştıran mücevherler çıktı. Bu buluntular, dönemin Etrüsk elitlerinin ne kadar gelişmiş bir ticaret ağına sahip olduğunu kanıtlıyor.

Bölgedeki bir diğer hazine ise 1830’da keşfedilen Triclinium Mezarı. MÖ 480 yılına tarihlenen bu mezar, duvarlarındaki canlı ziyafet, dans ve müzik sahneleriyle Etrüsklerin sosyal yaşamına dair paha biçilemez ipuçları sunuyor.

Viterbo, volkanik kayalara kazınmış gizli galerileri ve mühürlü mezarlarıyla, Avrupa'nın Roma öncesi tarihini yeniden yazmaya devam ediyor.