Anayasa Mahkemesi, kanuni faiz uygulamasını kökten etkileyecek emsal nitelikte bir karara imza attı. Yüksek Mahkeme, devletin vatandaşlara ve özel kurumlara olan borçlarını, enflasyon oranı yerine düşük kanuni faiz üzerinden geri ödemesini Anayasa’ya aykırı bularak ilgili düzenlemeyi iptal etti.
Karar, Gümrük Kanunu’nun 216. maddesinde yer alan “kanuni faiz” ibaresine ilişkin itirazın incelenmesi sırasında alındı. İstanbul Vergi Mahkemesi, ihtirazi kayıtla ödenen vergilerin iadesinde uygulanacak faiz oranına dikkat çekerek söz konusu ibarenin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle AYM’ye başvurdu.
KURUMLAR AÇISINDAN CİDDİ KAYIPLARA YOL AÇTIĞI BELİRTİLDİ
İtirazı değerlendiren Yüksek Mahkeme, fazla, yersiz ya da kanunen ödenmemesi gerektiği halde tahsil edilen vergilerin iadesinde, faizin idare tarafından belirlenmesinin hak kayıplarına yol açtığını vurguladı. İncelemede, devletin haksız tahsilat yaptığı durumlarda geri ödemeyi, piyasa faizlerinin oldukça altında kalan kanuni faiz üzerinden gerçekleştirdiğine dikkat çekildi.
Kararda, yıllık yüzde 12 olarak uygulanan kanuni faizin, alacağını geri alan kişi veya kurumlar açısından ciddi bir ekonomik kayıp yarattığı belirtildi. Enflasyon karşısında paranın değer kaybına uğradığına işaret eden AYM, mevcut sistemin bu kaybı telafi edecek herhangi bir mekanizma öngörmediğini kaydetti.
9 AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRECEL
Yüksek Mahkeme, kararında, gecikme faizi ve gecikme zammı iadesinde kanuni faizin esas alınmasının, enflasyon nedeniyle oluşan değer kaybını karşılamaya yetmediğini belirterek, paranın önemli ölçüde aşınmadan ödenmesini sağlayacak düzenlemelerin bulunmadığını vurguladı. Bu gerekçelerle ilgili yasa maddesi iptal edildi.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı, 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
