BATEM yerleşkesinde bulunan ve 20 ayrı odadan oluşan laboratuvarlarda, biyolojik mücadelenin en etkili unsurlarından olan "Cryptolaemus montrouzieri" avcı böceği ile "Leptomastix dactylopii" parazitoidi yılın 12 ayı boyunca titizlikle üretiliyor. Bu faydalı türler, özellikle turunçgil ve nar bahçelerinde büyük zarara yol açan unlubitlerle mücadelede etkin rol oynuyor.
KİMYASAL İLAÇLARA GEREK KALMIYOR
Uzman ziraat mühendislerinin gözetiminde yetiştirilen böcekler sayesinde, söz konusu bahçelerde kimyasal ilaç kullanımına gerek kalmıyor. Avustralya kökenli olan bu faydalı böcekler, Türkiye’de kış şartlarına dayanamadığı için 1965 yılından bu yana BATEM laboratuvarlarında yeniden üretilerek çiftçilere ulaştırılıyor.
Doğaya salınan bu böcekler, zararlıları yok ederek ürünlerde kalıntı riskini ortadan kaldırıyor. Aynı zamanda çevre, doğa ve yer altı su kaynaklarının korunmasına da katkı sağlanıyor. Bir avcı böcek, turunçgil bahçelerinde unlubitlerin yaklaşık 30 bin yumurtasını ya da 2 bin 700 ergin zararlıyı tüketebiliyor.
Bahçede çoğalmaya devam eden faydalı böceklerin sayısı, bir ayda 30'a, iki ayda ise 9 bine kadar çıkabiliyor. Ancak kışın soğuk hava koşullarında yaşamlarını sürdüremedikleri için her yıl yeniden doğaya salınmaları gerekiyor.
YILLIK ÜRETİM KAPASİTESİ 6 MİLYONA KADAR ÇIKABİLİYOR
BATEM Müdür Yardımcısı ve ziraat mühendisi Ali Öztop, laboratuvarlarda oldukça zorlu koşullarda iki farklı tür faydalı böceğin üretimini gerçekleştirdiklerini belirtti. Öztop, "Böceklerin yaşayabileceği ideal sıcaklık ve nem ortamını oluşturuyor, canlı yem desteği sağlıyoruz. Önce patates üzerinde zararlı unlubitleri üretiyor, ardından bu zararlıları faydalı böceklere besin olarak veriyoruz. Yıllık üretim kapasitemiz 6 milyon adede kadar çıkabiliyor" dedi.
BAL KABAĞINDAN FAYDALANILIYOR
Yılda yaklaşık 1,5 milyon predatör böceğin doğrudan zararlıyı tükettiğini, 3,5 milyon parazitoidin ise yumurtalarını zararlının üzerine bırakarak etkisiz hale getirdiğini aktaran Öztop, üretimde ilaç kalıntısı bulunmayan patatesler kullandıklarını da vurguladı.
Kış aylarında patatesin sürgün veriminin azalması nedeniyle üretimi aksatmamak için bal kabağından da yararlandıklarını ifade eden Öztop, faydalı böceklerin narenciye, nar ve muz üretim alanlarında başarıyla kullanılabildiğini söyledi.
HEM ÇEVREYİ HEM MALİYETİ KORUYOR
Biyolojik mücadeleye devlet desteğinin de bulunduğunu hatırlatan Öztop, "Nar ve turunçgil bahçelerinde unlubitlere karşı biyolojik mücadele yapan üreticilerimize, maliyetlerin yaklaşık yüzde 60’ı hibe olarak geri ödeniyor. Kimyasal mücadelede yılda en az 5 kez ilaçlama gerekirken, biyolojik yöntemde buna ihtiyaç kalmıyor. Bu hem çevreyi koruyor hem de üreticinin maliyetini düşürüyor" diye konuştu.
Üretilen böceklerin soğuk zincir ile Türkiye’nin farklı bölgelerine ulaştırıldığını ve çiftçilere kullanım konusunda eğitim verildiğini de belirten Öztop, "Önce zararlıyı, ardından onun üzerinde faydalıyı üretmek zorundayız. Sıcaklık ve nem hassasiyet gerektiriyor. Üretim çok emek istiyor ama sağladığı fayda her şeye değiyor" ifadelerini kullandı.
