Uzmanlar uzun süredir böbrek nakli yapılan hastaların genel nüfusa oranla üç kat daha fazla mesane kanseri geliştirdiğini biliyordu. Bunun nedeni olarak, bağışıklık sisteminin baskılanmasıyla birlikte vücutta gizlenen virüslerin yeniden harekete geçmesi gösteriliyordu. Bu virüslerden biri de, nüfusun %95’inin çocukken kaptığı BK virüsü.
3 Aralık’ta Science Advances dergisinde yayımlanan çalışmada araştırmacılar, virüsün mesane kanserlerinde görülen DNA hasarlarına benzer hasarlar oluşturduğunu tespit etti. Ancak şaşırtıcı olan, hasarın doğrudan virüs tarafından değil, vücudun kendi bağışıklık sistemi enzimi tarafından gerçekleştirilmesiydi.
Tümör virolojisi uzmanı Dr. Patrick Moore, araştırmayı “BKV’nin mesane kanserindeki rolünü düşündüren etkileyici bir çalışma” olarak değerlendirdi. Araştırmanın lideri Simon Baker, mesane kanserinde görülen DNA mutasyonlarının geleneksel risk faktörleri olan sigara ve kimyasallardan farklı olduğunu vurguladı. Bu mutasyonlar, virüslere karşı ilk savunma hattını oluşturan APOBEC adlı enzim ailesinin imzasını taşıyor.
Baker ve ekibi, laboratuvar koşullarında sağlıklı insan mesane hücrelerini BK virüsüyle enfekte etti. Hücrelerde hem mesane kanserlerindekiyle benzer mutasyonlar hem de APOBEC3 enziminin belirgin şekilde arttığı görüldü. Bu enzim kapatıldığında ise DNA hasarının tamamen ortadan kalktığı belirlendi. Bu bulgu, hasarın virüs tarafından değil, bizzat konak hücrenin savunma sistemi tarafından oluşturulduğunu gösteriyor.
Dahası, araştırmacılar virüsle hiç karşılaşmamış “komşu hücrelerde” bile APOBEC3 artışı ve kanser benzeri mutasyonlar tespit etti. Baker, “Bu bizi şaşırttı ama aynı zamanda mantıklı. Çünkü mesane kanserlerinde virüs bulunmuyor” diyerek bulgunun yıllar önce geçirilmiş enfeksiyonlarla uzun süre sonra ortaya çıkan kanserler arasındaki bağlantıyı açıklamaya başladığını söyledi.
Livescience'ta yer alan habere göre; çalışma umut verici olsa da uzmanlar bunun yalnızca bir başlangıç olduğunu belirtiyor. Dr. Moore, BKV enfeksiyonunun mesane kanserli hastalarda gerçekten daha yaygın olup olmadığının araştırılması gerektiğini vurguladı.
BK virüsünün çoğu kişide hiçbir sorun yaratmadığı, yalnızca bağışıklığın baskılandığı durumlarda yeniden aktifleştiği biliniyor. Böbrek nakli hastası Tim Tavender, nakil sonrası BKV enfeksiyonu geçirip daha sonra mesane kanseri yaşayanlardan biri. Tavender, çalışmanın sonuçları için “Eğer bu virüsü kontrol etmenin yolunu bulabilirlerse, benim yaşadıklarımı başkaları yaşamayabilir” diyerek umutlu olduğunu ifade etti.
