Sıkı para politikalarının ekonomide yarattığı yavaşlama etkisi ve tüketici tarafındaki talep daralması başta perakende olmak üzere pek çok sektörde olumsuz bir tablo yaratırken, sektör temsilcileri enflasyondaki düşüşe karşılık Türkiye’nin başta gıda olmak üzere dışa bağımlılık riskiyle karşılaştığını vurguluyor. Özellikle eriyen orta sınıf ile Türkiye’de verimsizliklerin ön plana çıktığını kaydeden Türkiye Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Federasyonu Başkanı Ahmet Yanıkoğlu “Gelişmekte olan bir olarak Türkiye açısından çok önemli bir faktör olan büyüme motorumuzu kaybediyor gibiyiz.
Türkiye verimlilik ülkesi değil. Birçok verimsizliğin üzerinden o büyümenin sağladığı bir takım avantajlarla gelmeyi bilebilmiş bir ülke. Bizim bir uçağımız var. Bu dört motorlu bir uçak. Şu anda bir motorla gidiyoruz” diye konuştu. Türk Sanayicileri ve İş İnsanları tarafından düzenlenen ‘Değişen Tüketici, Dönüşen Pazar: Perakendenin Geleceğini Anlamak’ başlıklı panelde konuşan Yanıkoğlu, Türkiye’nin özellikle gıda alanında dışa bağımlı olma riski ile karşı karşıya kaldıklarını dile getirdi.
KENDİMİZE YETEMEYİZ
Türkiye’nin büyüme modeline geçmesi gerektiğini aktaran Yanıkoğlu, “Büyümenin azalması perakendenin kaldıraç görevlerini de yeteri kadar yapamamasına, dolayısıyla arkasındaki o dinamik tedarik sisteminde de olumsuzluklara yol açacak.
Gerçekten de ülke, büyük nüfusu ile sadece kendisine değil bütün bölgesine bir üretim ve lojistik üssü olabilecekken aksine büyümeyi kaybedersek bu kadar büyük nüfusla, dış kaynaklarla büyümek zorunda kalan bir ülke haline gelecek. Gıda konusunda arz güvenirliliği çok önemli. Bunu sağlamak için mevcut mekanizmaları kaybetmememiz lazım” dedi.
AVM yatırımları tamamen durdu
Ekonomideki yavaşlamanın tüm sektör ve segmentlerde kendini gösterdiğini, perakende sektöründe ise zorlu bir 2026 beklediklerini aktaran Ahmet Yanıkoğlu, “AVM yatırımları tamamen durmuş durumda. Yeni emlak arzı yok olmuş durumda. Yeni emlak arzı lazım. 2026 zor geçmeye devam edecek” ifadesini kullandı. Pazar günü zincir marketlerin kapanması tartışmasının çok büyük sonuçları olabileceğini söyleyen Yanıkoğlu, “Fiyat istikrarına olumsuz etki edecek. Tedarik zincirinin bir gün dahi kırılması Türkiye’de zaten çok önemli bir enflasyon artırıcı unsur olan ürünlerdeki zayiatın artmasına yok açacak” dedi.
Kemer sıkma kalıcı hale geldi
Orta sınıfın ekonomik kriz nedeni ile değişen tercihlerinin yeni paradigmalar yaratacağını ve artık tüm tüketiciler için her ürünün pahalı olarak görüldüğünü aktaran FutureBright Group Yönetici Ortağı Akan Abdula, “Belirsizlikle yaşamayı öğrenmemiz lazım. Kemer sıkma konusunu refleks gibi görüyoruz bu refleks değil artık kalıcı” diye konuştu.
Bu noktada promosyonların ve fiyatların inandırıcı olmasının büyük önem taşıdığını söyleyen Abdula, şöyle devam etti: “Beyaz yaka acayip öncelik kaydırıyor. Beyaz yaka mutluluğundan vazgeçmek istemiyor, eski gücünden, canlılığından vazgeçmek istemiyor. Dolayısıyla ne yapıyor, ‘kozmetikte pahalı ürünler almaya devam edeceğim ama içeceği azaltayım’ diyor. Alım gücünde düşüş var” dedi.
