Mücevher yaban arısı larvaları, soğuk ve karanlık gibi çevresel koşullarla tetiklenen “diyapoz” adı verilen bir gelişim duraklamasından geçebiliyor. Leicester Üniversitesi araştırmacılarının PNAS dergisinde yayımlanan çalışmasına göre, bu doğal mola, yetişkin yaban arılarının yaşam süresini %36 daha uzun hale getiriyor.
Epigenetik saat yavaşlıyor: Daha az dakika, daha genç biyoloji
Yaşlanmanın ölçülebilir göstergelerinden biri olan epigenetik saat, DNA’daki metilasyon düzeylerine dayalıdır. Diyapoza giren yaban arılarında bu saatin işleyiş hızı yaklaşık %29 yavaşladı. Yani bu duraklama, moleküler düzeyde de yaşlanmayı yavaşlatıyor—bu durum insan yaşlanması için de önemli ipuçları taşıyor.
Neden bu küçük böcek büyük rehber?
Mücevher yaban arısı, insanlara benzer çalışan bir DNA metilasyon sistemine sahip olması sayesinde yaşlanma çalışmalarında istisnai bir model sunuyor. Ayrıca, insülin/IGF ve besin algılayıcı yollar gibi evrensel biyolojik mekanizmalarla bağlantılı olması, bulgunun insan biyolojisine potansiyel katkısını güçlendiriyor.
Profesör Mallon durumu şöyle özetliyor: “Hayatlarının erken döneminde ara veren yaban arıları, bankada ekstra zamanla geri dönmüş gibiler.” Çalışma, erken dönem çevresel etkilerin biyolojik yaşlanmayı uzun vadede etkileyebileceğini göstererek geleceğin yaşlanma karşıtı stratejilerine ışık tutdugunu ifade ediyor.
Kısaca neden önemli?
Yaşam süresi artışı: Diyapoz %36 daha uzun yaşam sağlıyor.
Moleküler yaşlanma: Epigenetik saat %29 yavaşlıyor.
İnsanla bağlantı: DNA metilasyon sistemi ve yolaklar benzerliği.
