Ali Can POLAT
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan her fırsatta ekonomiyi 90’lı yıllarla karşılaştırarak AKP iktidarından önce alım gücünün ne kadar düşük olduğuna dair örnekler veriyor. Bugün iktidarın söylemlerinin dışına çıkmayan gazete ve TV’ler de bu söylemi sık sık dile getiriyor. Bu gazetelerden birisi olan Star Gazetesi’nin 13 Eylül 2000 günü çıkan sayısının manşeti ise tam tersini söylüyor. ‘İsyan ettiren rapor’ isimli haberde Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) ‘Bu yıl işçiye zam yapmayın’ talebinin Başbakan Bülent Ecevit’i isyan ettirdiği yazıyor. İsyanın sebebi ise Ecevit’in önünde işçinin halini gösteren rapor.
Gazetenin birinci sayfadan detaylarını yazdığı bu raporda şu tespitler yer alıyor: O gün asgari ücretli çalışan bir işçi, 2 dolar olabilmek için 1 saat çalışmak zorunda. Otomobil için 3.844 saat, ayakkabı için 14 saat, buzdolabı için 153 saat çalışmak zorunda.
Araba, ARTIK ULAŞILMAZ
Raporun yayınlanmasının üzerinden 25 yıl geçti. AKP iktidarıyla geçen bu 25 yılda gelinen noktada SÖZCÜ, rapordaki verileri bugünle kıyasladı. Bu kıyaslama IMF’nin ekonomi politikalarına yön verdiği 90’lı yılların sonunda bile işçi refahının AKP’li yıllardan daha yüksek olduğunu gösterdi. Bugün asgari ücretli çalışan, şubat ayının başına kadar saatliği 98.24 TL olan asgari ücretle geçinecek. Böyle hesaplanınca, asgari ücretli bir işçi 2 dolar için 2 saatten fazla (2.5 katı) çalışmak zorunda. En ucuz sıfır arabayı almak için 11.214 saat (3 katı), en ucuz yerli marka buzdolabı için 265 (1.7 katı) saat, ortalama bir ayakkabı için 20 saat (1.5 katı) çalışmak zorunda kalıyor.
DSP Başkanı Bülent Ecevit, Türkiye’nin AKP hükümetinden önceki son Başbakanı olarak ülkenin krizlerle dolu dönemini yönetti.
Hiçbir şey zamlanmasa bile yetmiyor
Türkiye’de bu yıl işçisiz toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 23 Aralık itibarıyla asgari ücrete yüzde 27 zam yaptı ve saatlik ücret 124.78 TL’ye çıktı. Ancak bu ücret şubat ayının başında işçinin cebine girmeyecek. o güne kadar hiçbir şeyin zamlanmadığını varsaysak bile yeni asgari ücretle çalışan bir işçi, 2 dolar için 1 saat çalışmak zorunda kalacak. Bütün ürünlerin fiyatı sabit kalsa bile yine de araba için 8.828 saat, buzdolabı için 208 saat, ayakkabı için 16 saat çalışmak zorunda olacak.
‘Hazin rapor’ manşetlerdeydi
Star Gazetesi 13 Eylül 2000 tarihinde IMF’nin ‘zam yapmayın’ teklifine karşın Ecevit’in önünde işçinin halini anlatan ‘hazin rapor’ olduğunu yazdı. Raporda işçinin hangi ürün için kaç saat çalışması gerektiği yazıyordu.
