Patolli adı verilen bu antik strateji oyunu, Aztekler ve onlardan önceki Mezoamerikan uygarlıklar tarafından oynanıyordu. Kızma biradere benzer yapısıyla tanımlanan Patolli, genellikle kumar unsuru içeren bir masa oyunu olarak biliniyor. Oyun, kumaş ya da yere çizilen 52 karelik haç şeklindeki düzenek üzerinde oynanıyor; zar yerine bir yüzü noktalı patol fasulyeleri kullanılıyordu.
Ancak Patolli’nin özellikle antik Maya toplumlarında nasıl oynandığı uzun zamandır belirsizdi. Şimdi ise Naachtun'da bulunan yeni bulgular, bu konuda önemli bir boşluğu dolduruyor. Kazılarda ortaya çıkarılan oyun tahtası, bazıları MS 4. yüzyıla tarihlenen kırık seramik kaplardan yapılmış küçük kırmızı mozaik karolardan oluşuyor.
45 KARE İÇERİYOR
Tahtanın bazı kısımları tahrip olmuş olsa da, arkeologlar yapının yaklaşık 78 cm genişliğinde ve 110 cm uzunluğunda olduğunu, 478 parça karoyla yapılmış 45 kare içerdiğini tahmin ediyor. Araştırmacılar, mozaik karo kullanımının bu tahtayı antik dünyada türünün tek örneği haline getirdiğini belirtiyor.
Yapının zemin mozaiği şeklinde inşa edilmiş olması da dikkat çekici. Bilim insanları, Latin American Antiquity dergisinde yayımladıkları çalışmada, Maya mimarisinde zemin mozaiklerinin son derece nadir olduğunu vurguluyor. Batı Yarımküre'de sömürge öncesi döneme ait bu tür bir örneğin daha önce belgelenmediği ifade ediliyor.
Araştırmacılar, tahtanın yapımında mozaik tekniğinin kullanılmasının, oyun tahtasının mimari tasarıma en baştan dahil edildiğini gösterdiğini belirtiyor. Ayrıca mozaiklerin, oyulmuş ya da boyanmış tahtalara göre daha uzun ömürlü olabileceğini öne sürüyorlar.
Bu bulgu, sadece antik oyun kültürüne değil, aynı zamanda Maya toplumunda sosyal etkileşimin nasıl şekillendiğine dair de önemli bir pencere aralıyor. Oyunun kent planlamasına dahil edilmesi, bu pratiğin gündelik yaşamda ne kadar merkezi bir yere sahip olabileceğini düşündürüyor.