Mevduat faizlerinde yükseliş geçen hafta da devam etti. 1-3 ay vadeli TL mevduat faizlerinde ortalama oran geçen hafta bir önceki haftaya göre 38 baz puanlık artışla yüzde 53,63'e yükseldi.
Bu oran, Ekim 2002 sonrasındaki yaklaşık 22 yılın zirvesi olarak kayıtlara geçti.
Ortalama TL mevduat faizlerinde 22 Aralık 2023 haftasında yüzde 52,60 ile 21 yılın zirvesi görülmüş, sonrasındaki beş haftada mevduat faizlerinde düşüş kaydedilmiş ve ortalama oran yüzde 49,61'e kadar gerilemişti.
Enflasyon ve döviz kurlarındaki baskıyı azaltmak isteyen Merkez Bankası'nın (TCMB) attığı adımlar sonrasında mevduat faizleri tekrar yükseliş eğilimine girmişti.
Mevduat faizinde ortalam oran yüzde 53,63 olsa da bu oran daha çok yüksek hacimli döviz dönüşümlü kur korumalı mevduattan standart TL mevduata geçişlerde geçerli oluyor.
Birçok vatandaş ise düşük hacimli normal TL mevduat için yüzde 40-45 aralığında faiz oranları ile karşılaşıyor.
Bankalarca TL mevduatlara fiilen uygulanan azami faiz oranı ise Ocak 2024 itibarıyla yüzde 69 seviyesinde bulunuyor.
TİCARİ KREDİ FAİZİNDE DE ZİRVE
Ticari kredi faizleri geçen hafta ortalamada yüzde 55,76'yı görerek 22 yılın zirvesine ulaştı. Geçen hafta bu oran ortalamada bir önceki hafta kıyasla 170 baz puan arttı.
İhtiyaç kredisi faizleri geçen hafta ortalamada yüzde 63,36 ile son dokuz haftanın zirvesine yükseldi ve 22 yılın zirvesine yaklaştı. Ortalama ihtiyaç kredisi faizleri 5 Ocak 2024 haftasında yüzde 63,42 ile 22 yılın zirvesini görmüştü.
Ortalama faiz oranı geçen hafta taşıt kredisinde yüzde 47,32, konut kredisinde yüzde 41,32 oldu.
MEVDUATTA YÜKSEK FARK
SÖZCÜ'nün 26 Şubat'ta "Mevduatta tarihi fark" başlıklı haberiyle gündeme getirdiği "mevduatta yüksek tutar ile düşük tutar arasındaki faiz farkı 20 puanı aşıyor" olgusu, Merkez Bankası tarafından "risk faktörü" olarak değerlendirilmişti.
TCMB'nin 29 Şubat'ta yayımladığı "Para politikası kurulu toplantı özeti" metninde konuya dikkat çekilerek "Düşük tutarlı tasarruf mevduatları ile yüksek tutarlı mevduatlara önerilen faizler arasındaki farkın da devam ettiği gözlenmiştir. Söz konusu gelişmelerin yurt içi talepte gözlenen dengelenme süreci üzerindeki etkileri bir risk faktörü olarak yakından takip edilmektedir" ifadeleri yer almıştı.
Düşük hacimli TL mevduat sahipleri enflasyona karşı sürekli kaybederken yüksek miktarlı mevduat sahipleri ve özellikle KKM’ciler reel servetlerini koruyabiliyor.
TCMB'DEN SIKILAŞMA ADIMLARI
Şubat enflasyonun beklentileri aşması ve seçim öncesinde döviz kurlarını frenlemek için yüksek miktarda rezerv tüketilmesi üzerine TCMB son iki haftada üst üste önlemler aldı.
6 Mart tarihli kararında TCMB, kredi büyümesine dayalı menkul kıymet tesisi kapsamında, TL ticari krediler için yüzde 2,5 olan aylık büyüme sınırının yüzde 2'ye indirilmesine, ihtiyaç kredilerinde yüzde 3 olan aylık büyüme sınırının yüzde 2'ye düşürülmesine karar vermişti.
TCMB ayrıca, kredilerin aylık yüzde 2 büyüme oranını aşan kısmı için TL cinsinden 1 yıl süreyle bloke olarak zorunlu karşılık tutulması yönünde karar almıştı.
Bu adımlarla birlikte kredi ve mevduat faizlerinde son haftalarda yükselişler görüldü.
