Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yayımlanan "Bireysel Kredi Kartlarında Azami Akdi Faiz Oranlarının Bakiyeye Göre Farklılaştırılması" başlıklı analizde, kredi kartı borçluluğunu azaltmaya yönelik önemli bir adım olarak değerlendirildi. TCMB, azami akdi faiz oranlarını kredi kartı bakiyesine göre farklılaştırarak, borçlanmayı daha kontrollü hale getirmeyi amaçlıyor. Bu yaklaşım, iç talepte denge sağlamayı hedeflerken, tüketicileri daha sorumlu harcamalar yapmaya yönlendiriyor.
BORÇ YAPILANDIRMA PROGRAMINA DA DİKKAT ÇEKİLDİ
TCMB blogunda yayımlanan analizde, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) asgari ödemesi geciken kredi kartları için sunduğu borç yapılandırma programına dikkat çekildi. Bu program, borçları gecikmiş bireylerin TCMB’nin uyguladığı sıkılaştırıcı politikalardan en az seviyede etkilenmesini sağlıyor. Analizde, "Kurumlar arası eş güdümle alınan makroihtiyati tedbirlerle dezenflasyon sürecine destek veriliyor" ifadesi yer aldı. Bu önlemler, hem finansal istikrarı güçlendirmeyi hem de borçlulara kolaylık sağlamayı hedefliyor.
Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Makro Finansal Analiz Müdürlüğü'nden Kübra Bölükbaş, Makro Finansal Analiz Müdürü Mehmet Selman Çolak ve Başdanışman Eren Ocakverdi tarafından hazırlanan analizde ayrıca, bankacılık ve finansal kuruluşlarla ilgili önemli makroekonomik veriler değerlendirilmiş ve finansal istikrarın korunmasına yönelik politikalar ele alınmıştır. Analiz, özellikle kredi ve faiz politikalarının ekonomiye etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemektedir.
KREDİ KARTI BAKİYESİNDE YILLIK BÜYÜME ORANI YÜZDE 180'E ÇIKTI
Bireysel kredi kartı bakiyesinin diğer bireysel kredi türlerine kıyasla daha hızlı büyüdüğü vurgulanan analizde, geçen yıl bireysel kredi kartı bakiyesindeki yıllık büyüme oranı %180'e kadar çıktı. Bu büyüme, talep kaynaklı faktörlerin yanı sıra, kredi kartının bir ödeme aracı olarak daha yaygın kullanılmasının da etkili olduğu belirtiliyor. Kredi kartlarının günlük harcamalarda tercih edilmesi, bu hızlı artışın temel nedenleri arasında yer alıyor.
Blog yazısında, bireysel kredi kartı bakiyelerinin dağılımı incelenmiş ve dikkat çekici veriler paylaşılmıştır. Blogda, 28 milyon aktif kart kullanıcısının kredi kartı borcu olduğu belirtiliyor. Kullanıcıların büyük çoğunluğunun düşük borç bakiyelerine sahip olduğu ifade edilirken, toplam kredi kartı borçlarının az sayıda yüksek borç bakiyesi bulunan kişilerde yoğunlaştığı görülüyor. Yaklaşık 14 milyon kişinin borcu 25 bin liranın altında, ancak borç miktarı arttıkça kullanıcı sayısı düşüyor. 150 bin lira ve üzeri borcu olanlar, tüm kullanıcıların %9’unu oluştururken, bu grubun toplam kredi kartı borçları içindeki payı %50'yi geçiyor.
TCMB'nin analizinde, bireysel kredi kartlarının hanehalkı tarafından yaygın bir şekilde kullanıldığı ve aylık harcamalardaki dalgalanmaları dengelediği vurgulanarak, kredi kartlarının azami akdi faiz oranlarının diğer bireysel kredi türlerine göre daha düşük belirlendiği ifade ediliyor. Bu durum, bireysel kredi kartları aracılığıyla borçlanmayı ve tüketimi teşvik ediyor.
Ancak, analize göre yüksek bakiye gruplarında borçların kredilendirilme davranışı daha yaygınken, düşük bakiye gruplarında bu davranış sınırlı kalıyor. Bu nedenle, yüksek bakiye sahiplerinin kredi kartı borçlanma motivasyonunu azaltacak düzenlemelere ihtiyaç olduğu belirtiliyor. Bu çerçevede, TCMB'nin kredi kartı bakiyesine göre azami akdi faiz oranlarında farklılaştırmaya gitmesinin de bu dengesizlikleri gidermeye yönelik olduğu ifade ediliyor.
TCMB'nin KREDİ KARTI FAİZ ADIMLARI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan analizde, bireysel kredi kartı bakiyelerinin, kullanıcıların gelir seviyeleriyle büyük ölçüde uyumlu olduğu vurgulanıyor. Ücretli çalışanlar baz alınarak yapılan hesaplamalar, gelirin artmasıyla kredi kartı bakiyelerinin de yükseldiğini gösteriyor. Özellikle yüksek gelir grubundaki bireylerin kredi kartı borçlarının yoğunlaştığına dikkat çeken analiz, TCMB’nin aldığı kararların bu yüksek gelirli kesimin borçlanma eğilimini azaltmaya yönelik olduğunu belirtiyor.
SIKLAŞTIRICI ETKİ HEDEFLENİYOR
Bu adımın, yüksek gelirli bireylerin kredi kartı borçlarının büyümesini yavaşlatması ve kredi kartı borçluluğunu düşürmesi bekleniyor. Aynı zamanda, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) asgari ödemesi geciken kredi kartları için sunduğu borç yapılandırma programı, borcu gecikmiş bireylerin bu sıkılaştırıcı politikadan en az seviyede etkilenmesini sağlıyor. Kurumlar arası eş güdümle alınan bu makroihtiyati tedbirler, dezenflasyon sürecine de destek veriyor.
TCMB'nin bu hamlesi, hem bireysel kredi kartı borçlanmasını azaltmayı hem de iç talepte dengelenme sağlamayı amaçlıyor, böylece ekonomik istikrarı koruma çabalarına katkı sunuyor.
