Küresel finansal sistem içinde kendisine yer edinen ve kullanımı giderek yaygınlaşan kripto paraların takibi, vergilendirilmesi ve kullanıcılarının korunmasına yoğunlaşan yeni düzenleme çalışmaları tüm dünyada hız kazandı.

Son yıllarda kripto varlıklar ile buna bağlı ürün ve hizmetler hızla artarken, bu işlemlerin sıkı biçimde düzenlenmiş ve denetlenen mevcut finansal sistemle daha fazla bağlantılı hale gelmesi dikkati çekiyor.

İnternet üzerinden kullanılmak üzere tasarlanmış ve merkezi olmayan dijital para birimleri olan kripto para birimleri ile bir banka veya finansal aracıya ihtiyaç duymadan işlem yapılabilmesi; herhangi bir denetleyici veya düzenleyici kuruluşa ihtiyaç duymadan faaliyet gösterilmesine imkan sağlıyor.

Mevcut finansal sistemi ve parasal işlemleri önemli ölçüde değiştirmesi söz konusu olabilecek kripto paraların piyasalar, yatırımcılar, kullanıcılar ve çevre üzerindeki olası etkileri yoğun biçimde tartışılırken, çoğu faaliyetin tam olarak düzenlenememiş olduğu kripto işlemler önemli riskleri ve endişeleri de beraberinde getiriyor.

2021'DE YASA HAZIR DEMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2021 yılının sonunda yaptığı açıklamada kripto para düzenlemesi hakkında yasanın hazır olduğunu ve yakında TBMM’ye sunulacağını söyledi.

Ancak söz konusu yasal düzenleme iki yıl gecikmeli olarak Meclis'e geliyor.

Kripto varlıkların yasa kapsamına alınması için hazırlanan yasa taslağının 2023 yılıl bitmeden Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunulması bekleniyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa taslağında, kripto varlık çeşitleri tanımlanırken, bu paraların ihracı ve dağıtımı ile alışverişine yönelik ilkeler belirlendi.

Varlık saklama hizmetinin hangi şartlarda kimler tarafından yapılacağı düzenleniyor.

Düzenlemeye göre, kripto para ticaretine ve varlıkların saklanmasına olanak sağlayan borsalar Sermaye Piyasası Kurulu gözetiminde faaliyette bulunabilecek. Bu borsaları oluşturacak şirketler için asgari sermaye şartının yanı sıra belirli kriterler aranacak. Şirketleri Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) da denetleyecek.

BDDK, kripto para yatırımcılarının korunması ve sağlıklı piyasa ortamının oluşması için gözetim mekanizmasını kuracak.

VERGİ GÜNDEMDE

Düzenlemede, kripto para ticaretinin vergilendirilmesi ilişkin maddelerin de yer aldığı belirtildi. Vergilendirmenin, gelir vergisi veya doğrudan vergiler yerine döviz alım satımında olduğu gibi ‘stopaj’ yoluyla gerçekleştirilmesi bekleniyor. Hali hazırda döviz alım satım işlemlerinde Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) adı altında binde 2 vergi alınıyor.

ERDOĞAN ‘KRİPTO PARAYA SAVAŞ AÇTIK’ DEMİŞTİ

Eylül 2021'de Mersin'de öğrencilerle buluşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, soru-cevap etkinliğinde kripto paralara ilişkin görüşleri sorulması üzerine kripto paraları kabul etmek gibi bir niyetlerinin “kesinlikle” olmadığını söylemiş ve şöyle devam etmişti:

“Tam aksine onlara karşı ayrı bir savaşımız, ayrı bir mücadelemiz var. Onlara da böyle bir prim zaten asla vermeyiz, vermeyeceğiz de. Çünkü biz şu anda bu konuda kendi asli hüviyeti olan paramızla yola devam edeceğiz.”