Halk arasında "karabasan" olarak bilinen ve uyku sırasında yaşanan korkutucu bir deneyim olan uyku felci, milyonlarca insanı etkiliyor. Uyandığınızda vücudunuzun sanki taş kesilmiş gibi hareketsiz kalması, konuşamama ve yoğun bir çaresizlik hissi... Bu durumun ardında yatan nedenler ve çözüm yolları, nöroloji uzmanlarının araştırmalarının odağında.

Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Füsun Domaç, uyku felcini bir atak olarak tanımlıyor. Bu atak sırasında bilinç açık olmasına rağmen, kişi çevresinde olup bitenlerin farkında olsa dahi, hareket edemez ve konuşamaz. Bu durum, yoğun bir endişe ve korkuya neden oluyor.

Doç. Dr. Domaç, "Solunum kasları etkilenmediği için nefes alma devam eder ancak yanında birinin olması veya ayak sesi gibi halüsinasyonlar görülebilir" diyor.

Nedenleri ve Tetikleyiciler

Uyku felcinin en sık görülen nedenleri arasında kronik yorgunluk, düzensiz uyku, vardiyalı çalışma, stres, alkol ve kafein tüketimi yer alıyor.

Doç. Dr. Domaç, "Uyku felci genellikle çocukluk ve ergenlik döneminde başlar ancak erişkinlerde de görülebilir" şeklinde bilgi veriyor.

Bu durumun temeli, uykunun rüya evresi olarak da bilinen REM uykusuna dayanıyor. REM uykusu sırasında kaslar normalde felç durumundadır ve bu sayede rüyalardaki hareketler gerçek hayata yansımaz.

Ancak uyku felcinde, kişi uyanık olmasına rağmen beyin hala REM uykusunda olduğu için kaslar hareketsiz kalır.

Tedavi ve Önleme

Doç. Dr. Domaç, izole vakalarda uyku felcinin genellikle tedavi gerektirmediğini belirtiyor. En önemli önleme yöntemi, düzenli ve kaliteli uyku almak ve stresi azaltmak. Uyumadan önce yapılan gevşeme egzersizleri de faydalı olabilir.

Ancak uyku felci sık sık tekrar ediyorsa veya uyku sırasında başka belirtiler eşlik ediyorsa bir uyku hastalıkları uzmanına başvurmak önemlidir. Çünkü bu durum, narkolepsi gibi daha ciddi bir uyku bozukluğunun belirtisi olabilir.