Kış aylarının bir diğer en faydalı besinlerinden biri olan pırasa mutfaklarda genellikle soğanın daha yumuşak ve hafif versiyonu olarak bilinir. Soğangiller ailesinden olan pırasanın eklendiği yemek içerdiği vitaminler sayesinde çoğumuzun gönlüne taht kurmuştur. Ancak, bu lezzetli sebzenin hakkında bilinmesi gereken ilginç bilgiler vardır. İşte pırasa hakkında bilmeniz gereken 15 ilginç gerçek:
1- Bilimsel adı var
Pırsanın bilimsel adı Allium ampeloprasum var. Porrum olup, soğan ve sarımsak ailesinin bir üyesidir ve sadece sofralara değil aynı zamanda tıbbi özellikleriyle de dikkat çeker.
2- İki yıllık bir bitki
Pırasa aslında iki yıllık bir bitkidir fakat çoğunlukla tek yıllık olarak yetiştirilir ve hasat edilir. Bu, üreticilerin bitkilerin daha hızlı gelişmesi için sezonluk olarak ekim yapmalarını sağlar.
3- Ortadoğu ve Akdeniz Kökenli
Pırasa, Ortadoğu ve Doğu Akdeniz bölgelerine özgü bir bitkidir. Yüzyıllar boyunca, bu bölgelerde çeşitli yemeklerde ve tedavi yöntemlerinde kullanılmıştır.
4- Tarihi yüzyıllara dayanır
Pırasa, yaklaşık 6.000 yıldır insanlar tarafından tüketilmektedir. Bu uzun geçmişi, pırasanın tarihsel ve kültürel önemini gösterir.
5- Yalancı gövdesi var
Pırasanın gövdesi aslında gerçekte "yalancı gövde" olarak adlandırılır. Beyaz yaprak kılıflarından oluşan bu gövde, bize pırasanın esas yenilebilir kısmını sunar.
6- Soğuk havaya karşı dirençli
Pırasa, soğuk hava koşullarına karşı oldukça dayanıklıdır. Eğer düşük sıcaklıklara maruz kalırsa ikinci yılında çiçek salkımları oluşturur ve büyümeye devam eder. Bu özellik ona daha sağlam bir yapı kazandırır.
7- Tepelenmesi faydalı
Pırasa bitkilerinin tepelenmesi, daha kaliteli ve kalın sapların (mil) oluşmasına yardımcı olur. Bu hasadın verimliliğini artıran önemli bir tarım tekniğidir.
8- Kış aylarında yetiştirilebilir
Pırasa, diğer sebzelere kıyasla soğuk hava koşullarına daha fazla dayanabilir. Bu özelliği onu kış aylarında da yetiştirilebilecek ideal bir sebze yapar.
9- Bakımı kolay
Pırasa, bakımının nispeten kolay olduğu bir bitkidir. Toprağın nemli ve iyi drene olmuş olması yeterlidir. Özellikle yeni başlayanlar için yetiştirilmesi önerilen sebzelerden biridir.
10- Yetişme dönemi 5 ay
Pırasa, ekimden hasada kadar yaklaşık 5 ay sürebilecek bir yetiştirme dönemine sahiptir. Bu geniş yetiştirme mevsimi, hem çiftçiler hem de ev bahçesi sahipleri için büyük bir avantajdır.
11- Hafif ve aromatik bir tat
Soğanın daha hafif bir versiyonu olan pırasanın tadı, soğana benzese de daha yumuşak ve tatlıdır. Bu özelliği, pırasayı hem çiğ hem de pişmiş olarak ideal bir malzeme yapar.
12- En büyük üretici: Endonezya
Pırasa üretiminin en büyük merkezi Endonezya’dır. Bu tropikal ülke, pırasa üretiminde öne çıkan ve dünya çapında önemli ihracatçı ülkelerden biridir.
13- Popüler bir salata sebzesi
Pırasa, özellikle salatalarda sıkça tercih edilen bir sebzedir. Çiğ olarak da tüketilebilen pırasa, aynı zamanda çorbalarda, turtalarda ve güveçlerde de tatlandırıcı olarak kullanılır.
14- Beyaz sapı ve yeşil yaprakları yenilebilir
Pırasa bitkisinin her iki kısmı da yenilebilir. Beyaz sapı genellikle daha tatlıdır, yeşil yaprakları ise daha keskin bir aroma sunar. İkisi de yemeklerde kullanılabilir.
15- Zengin besin içeriği
Pırasa, antioksidanlar, potasyum ve demir açısından zengindir. Bu besin öğeleri, pırasanın sağlığa olan faydalarını artırır. Kalp sağlığını desteklemek, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve vücutta toksinlerin atılmasına yardımcı olmak gibi birçok yarar sağlar.
PIRASA PİŞİRİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Pırasa, toprağa yakın bir bitki olduğu için yetiştirilirken toprakla temas eder. Bu yüzden kullanmadan önce iyice yıkandığından emin olun. Pırasanın yeşil kısmı bazen sert olabilir. Bu kısımlar yemeklerde tercih edilmemeli, yumuşak kısmı kullanılmalıdır. Pırasa pişerken fazla uzun süre ısıya maruz kalmamalıdır. Fazla pişirmek lezzetini kaybettirebilir ve vitamin kaybına yol açabilir.
