Güneş sistemimizin en büyüleyici gezegenlerinden Satürn'ün ikonik halkaları, bir süreliğine gözden kaybolacak. Bilim insanlarının uyarısına göre, halkalar birkaç ay içinde Dünya'dan bakıldığında neredeyse görünmez hale gelecek. Bu, Satürn'ün halkalarını son kez net bir şekilde gözlemleyebilmek için bu yıl son fırsat olabilir.
HALKALARI GÖRÜNMEZ KILAN NE?
Dünya’nın yörüngesine göre eğilmeye başlayan Satürn, 2025’ten itibaren halkalarını gözlemlemek isteyenler için farklı bir deneyim sunacak. Bu eğilim, halkaların çıplak gözle ya da teleskoplarla Dünya’dan izlenmesini imkansız hale getirecek. Gözlemler, bu olayın her 13-16 yılda bir meydana geldiğini gösteriyor. Halkaların görünmez hale gelmesinin nedeni ise halkaların inanılmaz derecede ince olması. Bu kozmik dansın ardından, Satürn eski ihtişamına kavuşacak ve halkalar yeniden görülebilecek.
Satürn’ün bu geçici değişikliği, 2025’in başlarında zirve yapacak. Gezegenin halkaları, altı ay kadar bir süre boyunca gözden tamamen kaybolacak. Yani halkalar kalıcı olarak kaybolmuyor, sadece Satürn’ün hareketlerine bağlı olarak zaman zaman görünmez oluyorlar.
Bu geçici kaybolmanın dışında, daha endişe verici bir gelişme var: Satürn’ün halkaları aslında yavaş yavaş gezegenin çekim gücü tarafından emiliyor. NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden James O’Donoghue’nun açıklamalarına göre, halkalar aslında buz parçacıklarından oluşan bir yağmur gibi gezegene doğru çekiliyor. Bu süreçte, su buharı ve buz parçacıkları atmosfere karışıyor ve zamanla halkalar küçülüyor.
Bu kaybolma süreci hızla ilerliyor olsa da, halkalar hemen yok olmayacak. Bilim insanlarının hesaplamalarına göre, Satürn’ün halkalarının tamamen yok olmasına yaklaşık 100 milyon yıl var. Ancak bu, Güneş Sistemi’nin yaşına kıyasla oldukça kısa bir süre. Satürn yaklaşık 4 milyar yıldır varlığını sürdürüyor, bu da halkalarının çok daha genç olduğu anlamına geliyor. James O'Donoghue, bu süreci açıklarken, Satürn'ün halkalarının yaklaşık olarak bir Olimpik yüzme havuzunu doldurabilecek miktarda su ürününü sadece yarım saat içinde kaybettiğini belirtiyor.
NASA PAYLAŞTI: HALKALARIN ÖMRÜNÜ KISALTAN BULGULAR
Satürn'ün halkalarındaki bu yavaş ama sabit yok oluş sürecini NASA'nın Cassini uzay aracı da doğruladı. Cassini, halkaların Satürn’ün ekvatoruna düşen malzemelerini tespit etti ve bu da halkaların tahmin edilenden daha kısa sürede kaybolabileceğine işaret etti. Bilim insanları, bu sürecin 300 milyon yıl kadar sürebileceğini tahmin etse de, Cassini'nin bulguları bu süreyi 100 milyon yılın altına çekiyor.
Tüm bu bilimsel gelişmelere rağmen, Dünya'da yaşayan insanlar için endişelenmeye gerek yok. Satürn’ün halkalarının tamamen kaybolması birkaç milyon yıl sürecek ve bu süreç, şu anki nesillerin gözlemleyebileceği bir olay olmayacak. Satürn, halkalarıyla tanıdığımız ikonik gezegen olarak uzun bir süre daha gökyüzünde varlığını sürdürecek.
SATÜRN'ÜN HAKLKALARI GÖZLEMLEMEK İÇİN SON FIRSAT
2025 yılına kadar Satürn’ün halkalarını gözlemlemek isteyenler için hala zaman var. Ancak bu kozmik fenomeni kaçırmamak isteyen gökyüzü meraklılarının ellerini çabuk tutması gerekecek. Satürn, bir süreliğine halkalarını gizleyecek olsa da, bu ihtişamlı manzara gelecekte tekrar görülebilecek. Halkaların yavaş yavaş kaybolduğu gerçeği ise, bu güzelliği bir gün tamamen kaybedeceğimizi gösteriyor.
Satürn'ün yedi belirgin halkası vardır ve bunlar buz, kaya parçacıkları ve tozdan oluşur. Dünya'dan sadece belli dönemlerde birkaç yıl boyunca görülebilirler, sonra bakış açısından kaybolurlar.
Jüpiter gibi bir 'gaz devi' olan Satürn, Güneş Sistemi'nde Güneş'ten en uzak altıncı gezegendir. Güneş’ten yaklaşık 886 milyon mil, Dünya'dan ise yaklaşık 793 milyon mil uzaklıktadır. Aynı zamanda Dünya'dan yaklaşık dokuz buçuk kat daha büyüktür.
