Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerini başka ülkelere satma konusunda dikkat çeken uyarılarda bulundu. Lavrov, Türkiye’nin S-400 sistemlerini satma hakkı olsa da, bu satışın ancak Rusya’nın izniyle gerçekleşebileceğini vurguladı.
Bir basın toplantısında konuşan Lavrov, Türkiye’nin S-400 sistemlerini başka ülkelere, özellikle Amerikan F-35 uçakları karşılığında satma ihtimalinin bulunduğunu hatırlatırken, bu tür bir satışın “Rusya’nın rızası olmadan mümkün olmayacağını” ifade etti. Bu durum, S-400 satışında yer alan “son kullanıcı sertifikası” maddesine dayanıyor. Sertifikaya göre, Türkiye’nin bu silah sistemlerini başka bir ülkeye devredebilmesi için Rusya’dan onay alması gerekiyor.
S-400 ve Türkiye-ABD Gerginliği
Lavrov’un bu uyarısı, Türkiye ile ABD arasında S-400 sistemleri ve F-35 programı üzerindeki gerginliğin sürdüğü bir dönemde geldi. Türkiye, Rusya’dan S-400 sistemlerini satın aldıktan sonra ABD tarafından F-35 programından çıkarılmıştı. Bu gelişme, Türkiye’nin S-400 sistemlerini başka ülkelere satma ihtimalini gündeme getirdi. Ancak Lavrov’un açıklamaları, bu planların Rusya’nın onayına bağlı olduğunu bir kez daha netleştiriyor.
Savunma İş Birliğinde Kırılgan Denge
Lavrov’un açıklamaları, Türkiye ile Rusya arasındaki savunma iş birliğinin hassas dengesini bir kez daha ortaya koyuyor. Türkiye’nin satın aldığı savunma sistemleri üzerindeki egemenlik haklarının sınırları bu açıklama ile daha belirgin hale gelirken, S-400 sistemlerinin başka bir ülkeye satışına nihai olarak Rusya’nın karar vereceği açıkça vurgulandı.
'BRICS'e yeni üye almak uygun değil'
Bu arada Sergey Lavrov, Türkiye'nin üyelik başvurusu yaptığı haberiyle gündem olan BRICS'le de ilgili konuştu.
Lavrov, “BRICS'in genişleme perspektifine gelince, bu aşamada tüm üye ülkeler şimdilik yeni kararlar almamayı ve benzer düşünen üyelerden oluşan bir birlik olan örgütü adapte etmeyi uygun buluyor. Beş kişiydik, şimdi on kişiyiz. Elbette bunun için bir tür alışma süreci ve beşlinin yıllar içinde geliştirdiği gelenekler doğrultusunda yeni üyelerin çalışmalara sorunsuz bir şekilde katılması gerekiyor” dedi.
22-24 Ekim 2024 tarihleri arasında Kazan'da yapılacak BRICS zirvesinde yeni ortak ülkelere dair bazı önerilerin sunulacağını belirten Lavrov, 20'den fazla ülkenin BRICS'e ortak olmak ve yaklaşık 10 ülkenin de temasları sürdürmek istediğini kaydetti.
Türkiye'nin Batı'nın kurumlarına karşı alternatif olarak görülen BRICS'e üyelik başvurusu yaptığı haberini daha önce Kremlin de doğrulamıştı.