Tüm bu adımların ortak paydasında ise 21. yüzyılın en stratejik gücü olarak görülen kritik madenler bulunuyor. Endüstriyel üretimden savunma teknolojilerine, enerji dönüşümünden yapay zekâya kadar geniş bir alanda belirleyici rol oynayan bu madenler, ülkelerin ekonomik bağımsızlığını ve teknolojik egemenliğini şekillendiriyor.
Trump’ın cesur ve zaman zaman tartışmalı görülen bu hamlelerinin ardında, kritik madenlerin küresel rekabetin merkezine yerleşmesi yatıyor. Artık dünya yeni bir döneme giriyor: Enerji değil, maden çağının eşiğindeyiz.
Belki de bu yüzden ABD nihayet Venezuela ile ilgilenmeye başladı. Ülke, bu madenlerin tümü açısından zengin ve şu anda Rusya ile Çin’in etkisi altında. Metal yarışı kızışıyor; mineraller yeni petrol haline geliyor.
Kritik mineraller, geleceğin satranç taşları
ABD, uranyum, bakır ve gümüşü hükümetin “kritik mineraller” listesine ekledi. ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun (USGS) güncellenen listesine, hükümet sitesinde yayımlanan duyuruya göre metalurjik kömür, potas, renyum, silikon ve kurşun da dâhil edildi.
Yeni Ortadoğu: Venezuela
Venezuela, metal ve metal dışı madenler bakımından yüksek potansiyele sahip ülkeler arasında gösteriliyor. Ancak bu zengin yeraltı kaynaklarına rağmen, üretim çoğu zaman ekonomik ve siyasi kısıtlamalar nedeniyle sınırlı kalıyor.
Ülkenin nadir toprak elementleri ve diğer stratejik mineraller açısından da önemli bir keşif potansiyeline sahip olduğu belgelenmiş durumda.
Bu zenginlik, Venezuela’yı 21. yüzyılın yeni enerji ve sanayi yarışında dikkatleri üzerine çeken ülkelerden biri haline getiriyor.
Rusya ve Çin’le Jeopolitik Yakınlaşma
Venezuela’nın yakıt ve maden sektörlerinde Rusya ile yaptığı stratejik iş birlikleri, küresel güç dengeleri açısından da dikkat çekici. Örneğin, Venezuela hükümeti, geçtiğimiz dönemde Rusya’nın yakıt dışı maden sektörüne 4 milyar dolarlık yatırım taahhüdünde bulunduğunu duyurdu.
Ülkenin Rusya ile askerî, finansal ve kaynak temelli güçlü bağları uzun süredir biliniyor. Buna ek olarak, Çin’in de Venezuela’daki madencilik altyapısına ve minerallerine yönelik artan ilgisi çeşitli kaynaklarda yer alıyor. Uzmanlar, bu nedenle Venezuela’yı kritik mineraller alanında potansiyel bir stratejik ticaret ortağı olarak değerlendiriyor.
2025 Kritik Mineraller Listesi
Alüminyum: Ekonominin neredeyse tüm sektörlerinde kullanılır
Antimon: Kurşun-asit piller ve alev geciktiricilerde kullanılır
Arsenik: Yarı iletkenlerde kullanılır
Barit: Petrol ve gaz sondajında ve tıbbi görüntülemede kullanılır
Berilyum: Havacılık ve savunma için metal alaşımların üretiminde kullanılır
Bizmut: Zehirsiz metallerde, atom araştırmalarında ve bazı tıbbi uygulamalarda kullanılır
Bor: Çeliği ve camı sertleştirmede, ayrıca nükleer enerjide kullanılır
Seryum: Katalitik konvertörlerde, seramikte, camda, metalurjide ve polisajda kullanılır
Sezyum: Küresel konumlama sistemleri için atom saatlerinde kullanılır
Krom: Paslanmaz çelikte kullanılır
Kobalt: Pillerde ve aşırı sıcaklıklarda kullanılan metal alaşımlarında kullanılır
Bakır: Kablo ve tesisatta yaygın olarak kullanılır
Disprozyum: Kalıcı mıknatıslarda, veri depolama aygıtlarında ve lazerlerde kullanılır
Erbiyum: Fiber optiklerde, optik yükselteçlerde, lazerlerde ve cam renklendiricilerde kullanılır
Avrupa (Europium): Fosforlarda ve nükleer kontrol çubuklarında kullanılır
Florspar (Florit): Sentetik malzemeler ve plastikler, demir-çelik, seramik, cam ve rafinerilerde kullanılır
Gadolinyum: Tıbbi görüntülemede, kalıcı mıknatıslarda ve çelikte kullanılır
Galyum: Yarı iletkenlerde kullanılır
Germanyum: Fiber optikte, yarı iletkenlerde ve gece görüşte kullanılır
Grafit: Yağlayıcılarda, pillerde ve yakıt hücrelerinde kullanılır
Hafniyum: Nükleer kontrol çubuklarında, yarı iletkenlerde ve havacılıkta kullanılır
Holmiyum: Kalıcı mıknatıslarda, nükleer kontrol çubuklarında ve lazerlerde kullanılır
İndiyum: Düz panel ekranlarda ve dokunmatik panellerde kullanılır
İridyum: Elektrokimyasal süreçlerde ve kimyasal katalizör olarak kullanılır
Lantan: Kimyasal katalizörlerde, metalurjide ve pillerde kullanılır
Kurşun: Pillerde, mühimmatlarda, cam ve seramik üretiminde kullanılır
Lityum: Şarj edilebilir pillerde kullanılır
Lutesyum: Tıbbi görüntüleme, elektronik ve bazı kanser tedavilerinde kullanılır
Magnezyum: Havacılık, otomotiv ve elektronik endüstrilerinde kullanılan metal alaşımlarında kullanılır
Manganez: Çelik üretiminde ve pillerde kullanılır
Metalurjik kömür: Çelik üretiminde kullanılır
Neodimyum: Kalıcı mıknatıslarda, tıbbi ve endüstriyel lazerlerde ve kauçuk üretiminde kullanılır
Nikel: Yüksek dayanımlı çelik ve şarjlı pillerin üretiminde kullanılır
Niyobyum: Çeliği güçlendirmede kullanılır
Paladyum: Katalitik konvertörlerde, elektronikte ve kimyasal katalizör olarak kullanılır
Fosfat: Gübrelerde kullanılır
Platin: Katalitik konvertörlerde, havacılık alaşımlarında, kimyasal rafinajda ve petrol işlemede kullanılır
Potasyum tuzu (Potash): Çoğu gübrede kullanılır
Praseodimyum: Kalıcı mıknatıslarda, pillerde, havacılık metal alaşımlarında, seramikte ve renklendiricilerde kullanılır
Renyum: Yüksek performanslı jet motorları ve gaz türbinlerinde kullanılır
Rodyum: Katalitik konvertörlerde, elektrik bileşenlerinde ve kimyasal katalizör olarak kullanılır
Rubidyum: GPS için kritik atom saatlerinde, veri ağı senkronizasyonunda ve Ar-Ge’de kullanılır
Rutenyum: Katalizör olarak; ayrıca elektrik temaslarında ve bilgisayar çip dirençlerinde kullanılır
Samaryum: Kalıcı mıknatıslarda, nükleer reaktörlerde ve kanser tedavilerinde kullanılır
Skandiyum: Metal alaşımlarını güçlendirmede, yakıt hücrelerinde ve yüksek yoğunluklu aydınlatmada kullanılır
Silisyum: Yarı iletkenlerin temelini oluşturan silikon waferlarda kullanılır
Gümüş: Elektrik devrelerinde, pillerde, güneş hücrelerinde ve antibakteriyel tıbbi aletlerde kullanılır
Tantal: Yüksek sıcaklık ve zorlu ortamlara dayanması gereken malzemeler ve elektronik bileşenlerde kullanılır
Tellür: Güneş hücrelerinde, çelik ve bakırı güçlendirmede ve kauçuk, mikroçip ve lazer diyot üretiminde kullanılır
Terbiyum: Kalıcı mıknatıslarda, fiber optikte, lazerlerde ve katı hâl aygıtlarında kullanılır
Tulyum: Lazerlerde, röntgen cihazlarında ve sanayi ürünlerine/nükleer reaktör bileşenlerine uygun metal alaşımlarda kullanılır
Kalay: Gıda ve içecek kutularında, devre kartı bileşenlerinde ve korozyona dayanıklı metal kaplamalarda kullanılır
Titanyum: Beyaz pigment olarak ve uçaklar, uzay araçları, zırhlı askeri araçlar dâhil metal alaşımlarda kullanılır
Tungsten: Başlıca, jet motorları, mühimmat ve maden/kesme ekipmanları için aşınmaya dayanıklı metallerin üretiminde kullanılır
Uranyum: Nükleer yakıt ve tıbbi uygulamalarda kullanılır
Vanadyum: Demir ve çeliği güçlendirmede kullanılır
İtterbiyum: Katalizörlerde, lazerlerde ve metalurjide kullanılır
İtriyum: Aydınlatma ve görüntüleme teknolojilerinde, ayrıca yüksek performanslı metal alaşımlarında kullanılır
Çinko: Demir ve çeliği paslanma ve korozyondan korumak için kaplamada kullanılır
Zirkonyum: Nükleer reaktörlerde, havacılık ısı kalkanları ve motor bileşenlerinde kullanılır
