Diyetisyenler sağlıklı beslenme için haftada 2 kez balık tüketimini önerse de, tüm balık türlerinin aynı faydayı sağlamadığı, hatta bazılarının risk taşıdığı ortaya çıktı.
İtalya ve Japonya gibi ülkelerde dağıtımı ve tüketimi kısıtlanan veya yasaklanan "Tereyağı Balığı" (Butterfish), birçok yerde hala kolaylıkla bulunabilmektedir.
Japonya'da 1970'lerden beri yasaklı
"Tereyağı balığı" terimi, yüksek yağ içeriği ve benzer yapısıyla bilinen birden fazla balık türünü kapsasa da, asıl sorun ticari olarak tereyağı balığı adıyla satılan iki türde yoğunlaşıyor: Kostropak (Escolar) ve Eskolar (Oilfish).
Bu türler, içerdikleri maddeler nedeniyle İtalya ve Japonya'da katı düzenlemelere tabi tutulmuştur. Japonya'da ise bu balık 1970'li yıllardan beri yasaklı balıklar listesinde yer alıyor.
ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde de bu balıkların ambalajlarında potansiyel riskler hakkında uyarı bulunması zorunlu tutuluyor.
Sorun sindirilemeyen esterler
Tereyağı balığının beyaz ve yağlı etinin lezzeti balık gurmeleri için cazip olsa da, Kostropak ve Eskolar türlerindeki yağın %90'ı insan vücudu tarafından sindirilemeyen esterlerden oluşmaktadır.
Bu esterler sindirim sisteminde birikerek ciddi mide problemlerine yol açar:
Karın ağrısı
İshal
Kusma
Baş ağrısı
Hassas kişilerde cilt lezyonları
Tahminlere göre, tereyağı balığı tüketen kişilerin %20'ye kadarında zehirlenme benzeri belirtiler görülebilir. Bu belirtiler genellikle balık yendikten yaklaşık iki saat sonra ortaya çıkar ve 24 saate kadar sürebilir. Bu nedenle, özellikle hamile kadınların ve bağırsak sorunları olan kişilerin bu balığı tüketmemeleri şiddetle tavsiye edilir.
Tereyağı balığı, lezzeti nedeniyle sıklıkla restoranlarda servis edilmekte ve suşi yapımında da kullanılabilmektedir. Önemli olan, restoranların ve çalışanlarının, müşterileri bu balığın olası yan etkileri konusunda bilgilendirme yükümlülüğüne sahip olmasıdır. Tüketim kararı ise tamamen müşteriye bırakılmaktadır.
Risklerine rağmen tereyağı balığı; B3, A, D ve E vitaminleri gibi değerli besinleri de içerir. Eğer bu balığı kendiniz hazırlamaya karar verirseniz, riskleri azaltmak için en iyi yöntemler:
Haşlama: Balıktan sindirilemeyen yağın bir kısmını uzaklaştırmak için haşlamak en etkili yoldur. Haşlama suyunu kullanmamaya dikkat edin.
Izgara: Izgara da Kostropak veya Eskolar balığı hazırlamak için uygun bir yöntemdir.
Miktar sınırlaması: Tüketimi mutlaka küçük miktarlarla sınırlı tutmak gerekir.
