Karadeniz Bölgesi'nin tarım alanındaki geleneksel ürünleri olan çay ve fındık artık bölge çiftçilerinin tek geçim kaynağı değil özellikle son yıllarda Trabzon'da artan salep üretimi, üreticilere yeni bir gelir kaynağı olmaya başlıyor. Salep, kış aylarında sıcak içeceğiyle tanınan ve orkidegiller ailesine ait bir bitki olarak biliniyor ve salep bitkisinin toprak altında kalan yumrularından elde edilen toz, hem içecek olarak hem de dondurma, kurabiye ve tatlılarda kullanılıyor.
1 ton salep üreticine neredeyse 1 buçuk milyon kazandırıyor. Salebin tozu bile ayrı para ediyor 100 gram salep tozu, 1100 TL gibi yüksek bir fiyatla satılabiliyor. Bu sebeple salep, Karadeniz'in dağlık ve yüksek kesimlerinde alternatif gelir kaynağı olarak giderek daha fazla tercih edilmeye başlandı.
SALEP BİTKİSİ NASIL YETİŞİR?
Soğuk iklimi seven ve nemli topraklarda yetişebilen bir bitki olarak tanınıyor. Salep bitkisi çoğunlukla mor renkte olsa da bazen beyaz renkte de bulunabiliyor. Salep bitkisinin yetişmesi için kumlu ve kireçli toprakları tercih ederken, fazla suyu sevmediği için toprağının nemli olması yeterli. Eylül ayında ekilen salep bitkisi, çiçeklerini nisan ile haziran arasında açıyor ve bu dönemde hasadı başlıyor.
KARADENİZ'DE ÇİFTÇİLERİN YÜZÜNÜ GÜLDÜRÜYOR
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde fındık ve çay gibi geleneksel tarım ürünlerinin yanı sıra alternatif bir olarak dikkat çeken salep, sahil kesimlerinden yüksek rakımlı tepelere kadar geniş bir alanda yetiştirilebiliyor. Hem bölge ekonomisine katkı sağlayan hem de çiftçilerin yüzünü güldüren salep özellikle Samsun'da yetiştirilirken, Trabzon, salep üretiminde Samsun'un ardından ikinci sırada yer alıyor.
Hem içecek olarak hem de gıda sektöründe kullanılan salep, yurtiçinde ve yurtdışında geniş bir pazar bulurken bölgede salep üreticiliği giderek artıyor. Salep bitkisi, Karadeniz çiftçilerine sadece geçim kaynağı sunmakla kalmıyor, aynı zamanda doğal şifa kaynağı olarak da değer kazanıyor.
SALEBİN SAĞLIĞA FAYDALARI
-Salep, içerdiği musilaj bileşeni sayesinde boğaz yollarını yumuşatarak öksürük, bronşit ve nezle gibi soğuk algınlığına bağlı rahatsızlıkların etkilerini hafifletir. Bu özelliği, kış aylarında salgın hastalıklardan korunmaya yardımcı olur.
-Kadınlarda adet sancılarını hafifletme konusunda etkilidir. Ayrıca hamilelik döneminde, salep rahim kasılmalarını azaltarak daha rahat bir süreç geçirmeye yardımcı olabilir.
-Salep, doğal bir iştah açıcıdır. Yavaş ve düzenli beslenmeye yardımcı olur, özellikle zayıflık problemi yaşayanlar için faydalıdır.
-Salep, bağırsak hareketlerini düzenler. Musilaj bileşiği sayesinde kabızlık gibi sindirim sorunlarını ortadan kaldırır. Ayrıca çocuklarda ishal ve bağırsak parazitlerinin düşürülmesine yardımcı olabilir.
-Mide problemleri yaşayanlar için salep, hazımsızlık ve mide rahatsızlıklarına karşı etkili bir çözüm olabilir.
-Grip ya da nezle nedeniyle vücutta oluşan üşüme ve titremeyi giderir. Vücut sıcaklığını dengeleyerek, terlemeye ve soğuk algınlığına karşı rahatlama sağlar.
-Salep, kalp sağlığını korumaya yardımcı olan ve damarları güçlendiren etkiler gösterir. Kalp hastalıklarına karşı vücuda doğal bir koruma sağlar.
-Salep, vücut direncini artırır ve enerji verir. Yorgunluk ve halsizlik durumunda vücuda güç sağlar, dayanıklılığı artırır.
-Sinirleri yatıştırma özelliği sayesinde stresli durumlarda veya gergin anlarda salep içmek, rahatlama ve sakinleşme sağlar.
-Zihinsel yorgunluğu azaltan salep, hafızayı ve zihinsel performansı güçlendirir. Bu özellik, özellikle yoğun mental faaliyetler gerektiren dönemlerde faydalıdır.
-Salep, enerji verici özelliğiyle cinsel gücü artırıcı bir etkiye sahiptir. Geleneksel tıpta bu özelliklerinden faydalanılır.
-Salep, üzerine eklenen tarçınla birlikte kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Bu kombinasyon, şeker hastalığı riskine karşı faydalı olabilir.
