Kredi kartı yapılandırmasında son söz bankalarda

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan yönetmelik değişikliği, yapılandırma ve taksitlendirmenin yapılıp yapılmaması konusunda tercihi bankalara bırakıyor. Çünkü düzenlemede kredi kartları için “taksitlendirilir” yerine “taksitlendirilebilir” ihtiyaç kredileri için de “yapılandırılır” yerine “yapılandırılabilir” ifadesi yer alıyor. Yapılandırma ve taksitlendirme konusunda zorunluk konulmadığı için bankalar istediği borçlunun talebini onaylıyor, istemediğini onaylamıyor.

VADE VE FAİZ DE BANKALARDA

Düzenlemeyle yapılandırma ve taksitlendirme kararının yanı sıra uygulanacak vade ve faiz oranı da bankaların inisiyatifine bırakıldı. Düzenlemede vade için “en fazla 72 ayla sınırlı olmak üzere” ibaresi yer alıyor. 72 aya kadar olan tüm vadelerdeki yapılandırmalara BDDK tarafından eşit düzeyde karşılık desteği verildiği için bankalar 72 ay yerine daha kısa vadelerde taksitlendirme yapıp aynı desteği alıyor. Dolayısıyla 72 ay vadeli yapılandırma talepleri genellikle geri çevriliyor. Aynı şekilde yapılandırmalara uygulanacak faiz konusunda da düzenlemeye herhangi bir oranın yazılmaması bankaları faiz konusunda a serbest bırakıyor.

72 AY OLMAZ, 48 AY VERELİM

SÖZCÜ’nün yaptığı araştırmalara göre, düzenlemeye ilişkin ilk uygulamalar vatandaşta ciddi hayal kırıklığına neden oldu. Bir çok banka düzenlemeyi farklı algılayıp yorumladığı için uygulamalarda ciddi farklılıklar oluştu. Kimi banka şubesi, taksitlerini aksatmamış olan müşterilerinin yapılandırma talebini kapsama girmedikleri gerekçesiyle geri çevirirken kimi banka, 90 günlük azami takip süresi şartını 60 gün olarak uyguladı. 72 aylık vade talepleri genellikle geri çevrilirken borçlulara genellikle 48 aylık yapılandırmalar teklif edilip uygulandı. İhtiyaç kredilerinde faiz yüzde 1.20 ila 1.30 aralığında yoğunlaştı. 72 ay vade uygulayan bir banka ise 20 bin liralık borcu 40 bin lira olarak yapılandırma önerisi sundu. Bir bankacı, “Yapılandırma bizim de işimize geliyor. Ancak takipteki kredisi fazla olan bir bankanın yapılandırma taleplerine sıcak bakması da beklenmemeli” dedi.

YASAL ZORUNLULUK GETİRİLMELİ

Tüketici Dernekleri Federasyonu Başkan Yardımcısı Ferda Hekimci, kredi yapılandırma uygulamaları konusunda çok sayıda tüketiciden şikayet yağdığını söyledi. Ağırlıklı olarak vade ve faiz konusunda hayal kırıklıkları olduğunu belirten Hekimci, “Gerçekten yapılandırma yapılmak isteniyorsa bankaları vade ve faiz oranı konusunda zorunlu tutan bir yasa konulmalı. Bankalara ‘şu kadar vadeye şu kadar faiz’ şeklinde bir üst-alt limit konulmadığı sürece bankalar istedikleri gibi davranır, bankaların insafına terk edilmiş tüketici mağdur olmaya devam eder” dedi.

Borç yapılandırmalarında ilk uygulamalar sıkıntılı:

** Özellikle takipteki kredileri yüksek olan bankalar borç yapılandırma taleplerini ya geri çeviriyor ya da çok yüksek faiz uyguluyor.

** İhtiyaç kredileri 72 ay yerine genellikle 48 ay vadeyle yapılandırılıyor.

** 72 ay vadeyle yapılandırılan borçlara bankalar yüksek faiz uyguluyor. İlk örnek 20 bin liralık borç 72 ay vadeyle 40 bin lira olarak yapılandırıldı.

** İhtiyaç kredilerinde borç yapılandırmalarında ilk etapta birkaç büyük banka ile kamu bankası yüzde 1.20 ila yüzde 1.30 faiz uyguladı. Küçük bankalarla mali gücü zayıf bankalar yüksek faizle yapılandırma önerdi.

** Kredi kartı yapılandırmalarında faiz konusunda beklenen olumlu gelişme görülmedi. Bankalar genellikle daha düşük olan ihtiyaç kredisi oranları yerine yüzde 2.02’lik akdi kredi kartı faizinden yapılandırma yapmak istiyor.

** Bankalar, geçmişte çok yüksek faizle kredi kullanmış müşterilerine mümkün olduğu kadar yine yüksek faizle yapılandırma öneriyor.