Meclis’ten büyük tartışmalarla geçen bütçeye bir eleştiri de tüketicilerden geldi. Tüketici Hakları Derneği (THD) Başkanı Turhan Çakar, 2018 bütçesinin 80 milyon insanı ilgilendirmesine rağmen, halkın iradesinin bütçeye yansımadığını söyledi. Bütçe yapılırken halkı temsil eden sivil toplum kuruluşlarının görüşlerinin alınmadığını belirten Çakar, bütçenin dolaylı vergilerle halkın sırtına yüklendiğini ifade etti. 2018 yılı bütçesini analiz eden THD, önümüzdeki yıl hükümetin 667 milyar 319 milyon TL vergi toplayacağını, bunun 454 milyar 577 milyon lirasının zengin ve fakir ayrımı yapılmadan, yani gelirle bağ kurulmadan alınan dolaylı vergilerden oluştuğunu bildirdi. Geri kalan 212 milyar 742 milyon lirasının ise gelire orantılı, yani doğrudan vergilerden oluştuğuna dikkat çeken THD açıklamasında, “KDV, ÖTV ve diğer dolaylı vergiler tüm dünyada en haksız tüketici vergisi olarak adlandırılmaktadır. Türkiye, dolaylı vergide dünyada en başta olan ülkeler arasındadır” denildi.

12 MİLYAR CEZA ÖDEYECEĞİZ


THD analizine göre, 2014 yılından bu yana para cezalarındaki en yüksek artış 2018 bütçesinde yaşanacak. Para cezalarının 2016 yılında yüzde 29.4 arttığı, 2017’de yüzde 17.7 azaldığı belirtilen THD açıklamasında, 2018’de ise yüzde 31.5’lik rekor artış öngörüldüğü, vatandaşın seneye 12 milyar 81 milyon TL ceza ödemek zorunda kalacağı bildirildi.

THD’nin analizinde, kamu özel iş birliğiyle yapılan projeler için “paralel bütçe” benzetmesi de yapıldı. THD analizinde, “Devlet mega projeleri, şehir hastaneleri gibi kamu yatırımlarını bizzat kendisi yapmak yerine, kamu özel ortaklığı denilen modelle yapmaktadır. Bir tarafta Meclis’ten geçen görünür bütçe, öte yanda yatırımları özel sektörün üstlendiği paralel bütçe var. Lozan’da kaldırdığımızı sandığımız kapitülasyonlar modern haliyle pencereden girmektedir. Bu projeleri yapan firmalar borçlarını ödeyemezse ‘Bizden bir kuruş çıkmıyor’ diyen hükümetin Hazine garantisi ile borçlar ödenecektir. Yani Deli Dumrul hesabı gibi, bu borçları bu hizmetlerden hiçbir şekilde yararlanamayacak olan gariban işsiz-yoksul halk üstlenecektir” denildi.

VERGİ CENNETİNE GİDEN KURTULUYOR


THD Başkanı Turhan Çakar, verginin asıl alınması gereken sermaye kesimleri ile vergi ödememek için vergi cennetlerine gidenlerden gerekli verginin alınmadığını, bu nedenle devletin yüksek faiz ödeyerek borçlanmak zorunda kaldığını söyledi. Çakar, “Şu anda Türkiye’de vergi almanın meşruiyeti kalmamıştır. Çünkü, vatandaşın ödediği vergi, kendisine kamu hizmeti olarak dönmemektedir. Ödenen vergiler iç ve dış borçlar ile borç faizlerinin ödenmesine ve sermayeye aktarılmaktadır. 2018 bütçesi bu açıdan halk adına, işsizler ve yoksullar adına, emekliler adına hiçbir değişiklik getirmemektedir. Aynı tas aynı hamam anlayışı sürmektedir” dedi.