ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin ithal çeliğe yüzde 25, alüminyuma ise yüzde 10 gümrük vergisi getireceğini açıkladı.

Trump'ın bu adımı Çin, Avrupa ve komşu ülke Kanada gibi başlıca ticaret ortaklarının misilleme yapması riski oluşturdu. Trump bu vergilerin resmi olarak gelecek hafta açıklanacağını belirtirken, Beyaz Saray yetkilileri hâlâ çözüme kavuşturulması gereken bazı noktalar kaldığını söylediler.

ABD yönetimi kararın çelik sanayini korumak için alındığını belirtirken, karara karşı çıkanlar gümrük vergisinin istihdamı artırmakta başarısız olacağını ve Çin ile ticari gerilimi tırmandıracağını belirtiyorlar.

AYRINTILAR GELECEK HAFTA


Trump dün akşam Amerikalı çelik ve alüminyum üreticileriyle toplantısında sonra yaptığı açıklamada gümrük vergilerinin ayrıntılarının gelecek hafta açıklanacağını ifade ederek, "Çelik sektörümüzü ve alüminyum sektörümüzü tekrar inşa edeceğiz" dedi.

Açıklamanın ardından Amerikalı çelik ve alüminyum üreticilerinin hisseleri hızla yükseldi ancak Wall Street gümrük vergileriyle yükselen maliyetlerin tüketiciye olası etkilerinin yarattığı endişelerle geriledi.

Bu gümrük vergileri bazı üst düzey Cumhuriyetçi Kongre üyeleri gibi, otomobilden petrole ve inşaat ekipmanı sektörlerine kadar değişik endüstriler tarafından sert eleştirildi. Başlıca kaygı nedenlerinden biri, ABD'nin tarım ürünleri ihracatının, çelik ihraç eden ülkelerin misillemesiyle karşı karşıya kalabileceği.

Senatör Pat Roberts, "Bunu her yaptığınızda, misilleme ile karşılaşırsınız. Tarım bir numaralı hedeftir. Bunun tarım ekonomisi için son derece zararlı olduğunu düşünüyorum" dedi.

TEPKİLER


Avrupa Birliği ise Trump'ın kararına tepki olarak karşı tedbirler alacağını belirtirken, bu kararı Amerikan sanayisini korumak için yapılan "apaçık bir müdahale" olarak nitelendirdi.

Çin, daha önce tepki olarak ABD'den soya ithalatını sınırlama tehdidinde bulunmuştu. Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in üst düzey ekonomik danışmanı Liu He, ticaret müzakereleri için Washington'da bulunuyor.

Gümrük vergileri doğrudan Çin'e büyük bir zarar vermeyecek. Verilere göre Çin ABD çelik talebinin yüzde 2'sini karşılarken Kanada'nın bu talebin yüzde 16'sını karşıladığını gösteriyor. Brezilya ve Güney Kore Kanada'nın ardından geliyor.

Kanada Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland, "Kanada'nın çelik ve alüminyum ürünlerine kısıtlamalar getirilmesi halinde, Kanada da ticaret çıkarlarını ve işçilerini savunmak için gereken tedbirleri alacaktır" dedi.

Brezilya sanayi bakanlığı, Brezilya'nın gümrük vergilerine ilişkin tek başına ya da diğer ülkelerle ortaklaşa hareket etmeyi düşündüğünü söyledi.

Washington, Kanada ve Meksika ile Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nda (NAFTA) yapılması önerilen değişiklik konusunda zaten bir anlaşmazlık yaşıyor. Aylardır gergin devam eden görüşmelerde anlamlı bir ilerleme sağlanmadı.

Beyaz Saray sözcüsü Sarah Sanders, herhangi bir ülkenin bu vergiden muaf tutulup tutulmayacağı sorusuna, gelecek hafta yapılacak açıklamanın öncesinde herhangi bir ayrıntıya girilmeyeceğini söyledi.

Çin, ABD'nin çelik ithalatının küçük bir bölümünü karşılasa da, gösterdiği çok hızlı sanayi büyümesi, çelikte küresel üretim fazlasına yol açarak fiyatları düşürmüştü.

Alman Çelik Birliği, Trump'ın ithal çelik ve alüminyuma vergi getirme kararının Dünya Ticaret Örgütü'nün (WTO) kurallarını ihlal ettiğini söyledi. Birlik, "ABD tüm dünyadan çelik ithalatına karşı kendisini korumak için gümrük duvarları kuruyor. Bu önlem, WTO kurallarının açık ihlalidir" dedi ve Avrupa Birliği'nin ABD ithalat vergilerine karşı mücadele etmesini istedi.

REUTERS