AŞILAMA HIZLANMALI
Yeşilada, salgının seyrine bağlı olarak, yatırımcıların ülkenin geleceğine ilişkin daha ciddi kaygıları dile getirmeye başladıklarını da aktardı.
Latin Amerika para birimlerinin Brezilya Reali öncülüğünde ağır kayıplar verdiğini belirten Yeşilada, salgının yatırımcıların fiyatlama radarına girdiğinin bir diğer örneğinin ise Hindistan olduğunu söyledi. Yeşilada, “Gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en iyi performanslardan birini sergileyen Hint Rupisi, yakında yılın tüm kazanımlarını geri verebilir. Eğer acilen tam kapanma ve çok hızlı bir aşılama kampanyasıyla vakalar 20-30 bin civarına geriletilemezse, TL de real ve rupi gibi, TCMB kararları üzerinden değil, salgının seyrine göre fiyatlanabilir” değerlendirmesini yaptı.
YATIRIMCI GÖRÜYOR
Sosyal primlerin ertelendiğine, TOBB’un adeta ültimatom vererek vergi muafiyeti istediğine dikkat çeken Yeşilada, şöyle konuştu: “Dolayısıyla bütçeden daha fazla harcama yapılması gerekecek. Covid-19 kısıtlamalarının uzaması bütçeye de yeni yükler getirecek, yani bütçe açıkları da artacak. Yatırımcı bunu görüyor, borçlanma faizi yükseliyor bu da TL’nin ve tahvillerin değerini düşürüyor.”
Salgının etkileri daha önce fiyatlanmamıştı
Ekonomist Atilla Yeşilada, koronavirüs salgını döneminde devlet desteklerinin de sınırlı kaldığına işaret ederek, salgının etkilerinin bugüne kadar yatırımcılar tarafından risk faktörü olarak değerlendirilmediğine işaret etti. Yeşilada, “Türkiye’de mali desteklerin çok küçük kısmının (55 milyar TL) bütçeden karşılandığına işaret ederek, “Geri kalanı İşsizlik Fonu ya da vergi feragatı ve ucuz kredilerle karşılandı. Zaten ödenemeyecek vergilerden feragat edildi. Yatırımcıların şu ana kadar TL’de salgının etkisini fiyatlamamalarının bir nedeni de bu oldu. Fakat artık bu yollar tükendi, durum değişiyor” dedi.
Kısa çalışmanın yeniden devreye alınması gerekiyor
Ekonomist Atilla Yeşilada şunları söyledi: “Turizmde haziran ve temmuz ayları gitti. Mart sonunda yürürlükten kaldırılan kısa çalışma ödeneğinin yeniden devreye alınması gerekiyor. 1.1 milyon turizm çalışanının 700 bini bu ödemelerden yararlanıyordu. Sezon açılamadı bir türlü, vermezseniz arbede çıkacak. Aşı yok dünyada, Hindistan ne bulursa alıyor. Çin ve Rusya’dan bize çok az aşı geliyor. Tam kapansak da sorun bitmiyor, aşı bulamazsanız. Dolayısıyla başka sorunlar da çıkıyor.”
Hindistan, Pakistan, Bangladeş, Filipinler, Endonezya, Rusya, İran, Türkiye, tüm Afrika ve Latin Amerika’nın bu sene fazla turist alamayacağını üretim ve tüketimin de hasar göreceğini dile getiren Yeşilada, “Bu ülkeler artık faiz de indiremez, çünkü ABD başını aldı gidiyor, tahvil faizleri yükselecek. Mecburen bütçe açığı verecekler” değerlendirmesini yaptı.